ریپل چیست؟ همه چیز درباره Ripple و ارز دیجیتال XRP

بعد از اتریوم و بیت کوین، ارز دیجیتال ریپل شناخته‌شده‌ترین دارایی دیجیتال است و هولدرهای بسیاری دارد. یکی از دلایل این محبوبیت سرعت بالای شبکه و تایید تراکنش‌ها زیر ۵ ثانیه است. ارز Ripple با نماد XRP هم شناخته می‌شود. برای آشنایی با ریپل، نحوه کارکرد شبکه، استخراج XRP، محصولات و سرویس‌های ریپل و نحوه خرید و فروش و کیف پول‌های ریپل با مجله کریپتوگرام همراه باشید.

ریپل چیست؟

اولین کلمه‌ای که بعد از شنیدن کلمه ریپل (Ripple) به ذهن کاربران کریپتو خطور می‌کند، ارز دیجیتال است. بسیاری از کاربران فکر می‌کنند که ریپل فقط یک رمزارز است؛ در حالیکه ریپل در وهله اول یک شبکه پرداخت دیجیتالی است. برخلاف بیت کوین که هدف اصلی آن پول دیجیتال و ابزاری برای ذخیره ارزش است، هدف اولیه ریپل انتقال پول در مقیاس جهانی است. 

ارز دیجیتال XRP که به آن Ripple هم گفته می‌شود، پول درون این سیستم پرداختی است که کاربرد اولیه آن پرداخت هزینه‌های این سیستم مثل کارمزد تراکنش است. ارز دیجیتال XRP روی لجر XRP یا XRPL قرار دارد؛ لجر XRP یک بلاکچین متن‌باز و غیرمتمرکز است که انتقالات تراکنش روی پروتکل ریپل (RTXP) را امکان‌پذیر می‌کند. 

ریپل چطور کار می‌کند؟ 

شبکه ریپل که با نام RippleNet شناخته می‌شود، یک شبکه غیرمتمرکز از بانک‌های جهانی و موسسات مالی است که از یک فریم‌ورک پرداخت استاندارد برای پردازش در لحظه و پرداخت‌های قابل پیگیری با هزینه پایین استفاده می‌کنند.

اجزای کلیدی شبکه Ripple عبارت‌اند از:

• xCurrent: یک نرم‌افزار شرکتی مشابه سوییفت است که آغاز و تسویه تراکنش‌ها را امکان‌پذیر می‌کند. 
• xVia: یک رابط پرداختی برای کسب‌وکارها است که ارسال پرداخت‌های مشتریان را از طریق یک اتصال API استاندارد امکان‌پذیر می‌کند. کسب‌وکارها هم با این رابط می‌توانند به شبکه‌ای از بانک‌ها و پرداحت‌کنندگان در شبکه ریپل دسترسی داشته باشند. 
• xRapid: که به نام نقدینگی مبتنی‌بر تقاضا (On-Demand Liquidity) هم شناخته می‌شود، کمک می‌کند تا جفت‌ارزهای با نقدینگی کم هم با یکدیگر مبادله شوند. این کار با استفاده از توکن XRP انجام می‌شود. 
• پلتفرم CBDC: مینت، مدیریت، انتقال و سوزاندن CBDC یا ارزهای دیجیتال بانک‌های مرکزی برای یک پلتفرم. 

با وجود اینکه شبکه ریپل اغلب به عنوان یک بلاکچین شناخته می‌شود، از نظر فنی بر نوعی دفترکل توزیع‌شده استوار است. این شبکه پرداختی از یک پروتکل در بستر تکنولوژی توزیع‌شده لجر استفاده می‌کند. این پروتکل نوعی الگوریتم اجماع به نام الگوریتم اجماع پروتکل لجر یا Ripple Protocol Consensus Algorithm (به اختصار RPCA) است که از پروتکل فدرال بیزانس (FBA) استفاده می‌کند. الگوریتم اجماع ریپل با مکانیسم گواه اثبات کار متفاوت است که توسط بیت کوین و سایر رمزارزهای مبتنی‌بر بلاکچین استفاده می‌شود. این الگوریتم اجماع امکان اجرای تراکنش‌های سریع‌تر و کارمزد‌های پایین‌تر را در مقایسه با سیستم بانکی سنتی ارائه می‌کند.  

ریپل از سیستم اجماع خود RPCA برای تامین امنیت لجر خود استفاده می‌کند. در RPCA، شبکه‌ای از نودها برای تایید اعتبار و مبلغ تراکنش‌ها با یکدیگر به توافق می‌رسند و آن‌ها را تایید می‌کنند. این سیستم اجماع، هدف اصلی ریپل یعنی افزایش سرعت تسویه در سیستم پرداخت را محقق می‌کند. 

محصولات ریپل 

ریپل با وجود قدمت و محبوبیت زیاد، در زمینه تولید و ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز از همتایان خود عقب‌تر است. چند مورد از محصولات و برنامه‌های غیرمتمرکز ریپل را در زیر معرفی می‌کنیم:

• Evernode: یک شبکه لایه دوم قرارداد هوشمند است که مقیاس‌پذیر، منعطف و بدون نیاز به مجوز است. 
• Bithomp: یکی از محبوب‌ترین مرورگرهای XRPL است. 
• GateHub: یک اکسپلورر برای پیگیری بیمه‌های GateHub روی لجر XRP است. 
• NFT.cafe: یک مارکت‌پلیس NFT است.
• Space mermaids: یک بازی سرگرم‌کننده با تم ماجراجویی است.

کاربردهای ریپل چیست؟

ریپل (Ripple) یک راهکار پرداختی است که توسط دولت‌ها، موسسات و بانک‌ها استفاده می‌شود. کاربردهای اصلی آن به شرح زیر است: 

• پرداخت‌های فرامرزی: سیستم پرداخت سنتی کند و گاهی غیرقابل دسترس است؛ از ریپل می‌توان برای دور زدن این سیستم استفاده کرد. 
• ابزار ذخیره ارزش: ارز XRP را می‌توان به عنوان ابزار ذخیره ارزش و سرمایه‌گذاری خرید و در یک کیف پول ارز دیجیتال نگهداری کرد. 
• پول دیجیتال بانک مرکزی: هدف ریپل ارائه یک جایگزین مقرون به صرفه و کارآمد برای سیستم بانکداری سوئیفت است.

ارز دیجیتال ریپل (XRP) چیست؟ 

کوین ریپل (XRP) یک دارایی دیجیتال است که برای پرداخت کارمزد شبکه ریپل استفاده می‌شود. از دیگر کاربردهای ارز دیجیتال XRP می‌توان به منبع نقدینگی برای مبادلات در صرافی‌ها اشاره کرد. 

حداکثر عرضه این ارز دیجیتال محدود و ۱۰۰ میلیارد XRP است. تمامی عرضه ریپل پیش از راه‌اندازی پروژه در دوم ژوئن ۲۰۱۲، به صورت پیش استخراج تولید شده است. توزیع توکن ریپل به شرح زیر است:

• ۲۰ میلیارد از این توکن‌ها بین بنیان‌گذاران پروژه تقسیم شد. 
• ۵۵ میلیارد به یک حساب اسکرو منتقل شد. طبق برنامه، ۱ میلیارد از این توکن‌ها به صورت ماهانه آزاد می‌شود. 
• مابقی در ICO به سرمایه‌گذاران اولیه فروخته شدند.

منحنی آزادسازی نقدینگی XRP را می‌توانید در تصویر زیر مشاهده کنید: 

قیمت XRP

عوامل بسیاری بر قیمت XRP تاثیر می‌گذارند که از جمله آن‌ها باید به موارد زیر اشاره کرد: 

عرضه و تقاضای بازار یک فاکتور اقتصادی مهم است و نقش چشمگیری در تعیین قیمت XRP ایفا می‌کند. اگر تقاضا بالا برود و عرضه XRP هم در بازار کاهش پیدا کند، قیمت ریپل افزایش می‌یابد. 

مورد بعدی احساسات بازار است؛ احساسات سرمایه‌گذاران و گمانه‌زنی‌ها درباره اخبار، همکاری‌ها و روند توسعه پروژه روی قیمت XRP تاثیر می‌گذارند. مسائل دیگر همچون تکنولوژی و توسعه، ترندهای بازار و دستکاری بازار هم قیمت را تغییر می‌دهند. 

خرید ریپل؛ چطور XRP بخریم؟

خرید ارز دیجیتال XRP از صرافی کریپتوگرام و صرافی‌های غیرمتمرکزی مانند پنکیک سواپ، KLAYswap ،Biswap و THENA FUSION امکان‌پذیر است. البته در این صرافی‌های غیرمتمرکز توکن نماینده ریپل قابل معامله است؛ یعنی توکنی هم‌قیمت با ریپل که روی شبکه دیگری مثل بایننس اسمارت چین قرار دارد.

آسان‌ترین روش برای خرید ارز دیجیتال ریپل اما، استفاده از بخش سفارش سریع در وب‌سایت یا اپلیکیشن کریپتوگرام است. معاملات ریپل شما در کریپتوگرام با کمترین کارمزد و در سریع‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود. اگر برای خرید ریپل نیاز به راهنمایی دارید، می‌توانید مقاله آموزش خرید ارز دیجیتال در کریپتوگرام را مطالعه کنید.

کیف پول‌های ریپل 

برای نگهداری ریپل می‌توانید از کیف پول‌های نرم‌افزاری تراست ولت، کوینومی، فری ولت، اتمیک ولت و اکسدوس استفاده کنید. XRP همچنین در کیف پول سخت‌افزاری لجر قابل ذخیره‌سازی است. 

نحوه استخراج XRP

چطوری ریپل استخراج کنیم؟ راه‌ها و دستگاه‌های استخراج XRP چیست؟ اصلا ماینینگ ریپل امکان‌پذیر است؟ در پاسخ باید گفت که خیر، ماین XRP برخلاف بیت کوین امکان‌پذیر نیست. همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، ریپل از الگوریتم اجماع متفاوتی استفاده می‌کند که در آن بلاک ماین نمی‌شود، بلکه تراکنش‌ها توسط دسته‌ای از نودها تایید می‌شود. همچنین تمام عرضه ریپل از قبل پیش‌استخراج (Pre-mined) شده است و دیگر توکن ریپل جدیدی تولید نخواهد شد. 

تاریخچه و تیم ریپل

در اوایل سال ۲۰۱۱، سه مهندس کامپیوتر به نام‌های دیوید شوارتز (David Schwartz)، جد مک‌کالب (Jed McCaleb) و آرتور بریتو (Arthur Britto) که علاقه بسیاری به بیت کوین داشتند، به فکر افتادند که یک سیستم پایدار با صرف نظر از ماینینگ راه‌اندازی کنند. آن‌ها در ژوئن ۲۰۱۲، لجر XRP را طراحی کردند و نام شبکه پرداخت را ریپل نت (RippleNet) گذاشتند. جد مک‌کالب در سال ۲۰۱۴ شرکت را ترک کرد تا روی پروژه خود استلار (Stellar) کار کند. مابقی تیم پیش از خروج او ۹ میلیارد XRP را به عنوان پاداش به مک‌کالب دادند، او بعدها گفت که ریپل‌های خود را فروخته است. 

در ابتدا اجزای شبکه به لجر اجماع ریپل، پروتکل تراکنش ریپل و شبکه ریپل تقسیم و رمزارز XRP در لجر ریپل استفاده می‌شد. بعدا نام لجر ریپل به لجر XRP تغییر کرد. همه این سه جزء هم RippleNet نامیده می‌شوند. 

بعد از اینکه بلاکچین ریپل کار خود را آغاز کرد، یک شرکت جدید بیش از ۸۰ درصد عرضه XRP را در اختیار گرفت. این شرکت NewCoin بود که بعدا به OpenCoin تغییر نام داد. بنیان‌گذاران استدلال می‌کنند که ریپل خودش این ارز دیجیتال را ایجاد نکرده است، بلکه آن‌ها به‌ صورت فردی این ارز را ایجاد کرده‌اند و عرضه آن به شرکتی داده شده است که بعدا به نام ریپل شناخته شد. شرکت اوپن کوین در نهایت در سال ۲۰۱۳ نام خود را به ریپل لبز (Ripple Labs) تغییر داد. 

آیا ریپل غیرمتمرکز است؟

این سوال که آیا ریپل متمرکز است یا غیرمتمرکز، سالها نقل محافل کریپتویی بوده است. از نظر نگارنده این مطلب ریپل به دلایل زیر بیشتر از عدم تمرکز، سمت‌وسوی تمرکز دارد:

الگوریتم اجماع RPCA: مکانیسم اجماع ریپل توسط مجموعه‌ای از نودهای تاییدکننده تراکنش مدیریت می‌شود. بخش عمده‌ای از این نودها توسط شرکت ریپل راه‌اندازی شده‌اند و بخش دیگر را هم خود ریپل انتخاب می‌کند. 

مالکیت XRP: همانطور که در بخش معرفی ارز دیجیتال XRP هم توضیح دادیم، توزیع ریپل متمرکز بوده و بخش قابل توجهی از رمزاز ریپل در کیف پول موسسان، تیم پروژه و نهنگ‌های XRP است.

رقبای اصلی ریپل 

رقبای مهم ریپل شرکت‌های متمرکز بر پرداخت بین‌المللی، تکنولوژی بلاکچین و سرویس‌های مالی هستند. چند رقیب قابل توجه ریپل:

استلار (XLM): استلار یک شبکه پرداخت غیرمتمرکز مشابه ریپل است که توسط جد مک‌کالب یکی از بنیان‌گذاران اصلی ریپل، راه‌اندازی شد. استلار هم بر تسهیل‌گیری تراکنش‌های فرامرزی متمرکز است. 

سوییفت: SWIFT یک شبکه مالی است که پرداخت و تسویه بین بانک‌ها و موسسات مالی را امکان‌پذیر می‌کند. سیستم مالی سوییفت کاملا سنتی است و از فناوری بلاکچین استفاده نمی‌کند. 

R3 Corda: آر۳ یک کنسرسیوم بلاکچینی متشکل از ۳۰۰ موسسه مالی است که بلاکچین Corda را توسعه داده است. Corda یک پلتفرم بلاکچینی متن‌باز است که برای کسب‌وکارها طراحی شده است. 

مزایا و معایب ریپل

ریپل یکی از پرطرفدارترین ارزهای دیجیتال است و هدف اصلی آن کمک به کارایی و افزایش سرعت سیستم بانکی است و برخلاف اکثر پروژه‌های کریپتویی ادعای عدم تمرکز و جایگزینی سیستم پرداخت سنتی را ندارد. از مزایا و معایب Ripple می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

پرونده ریپل و SEC

مهم‌ترین نبرد حقوقی تاریخ بازار کریپتو، ماجرای ریپل و کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) است. این پرونده در اواخر سال ۲۰۲۰ شروع شد و تاثیر چشمگیری بر جایگاه ریپل و آینده آن گذاشت. ماجرای شکایت این بود که SEC مدعی شد ارز XRP اوراق بهادار ثبت‌نشده است و فروش آن از طریق ICO قانونی نبوده است. این کمیسیون گفت که ریپل لبز بیش از ۱.۳ میلیارد دلار از طریق فروش XRP جمع‌آوری کرده است. 

ریپل لبز این ادعا را رعد کرد و با طبقه‌بندی ریپل به‌عنوان اوراق بهادار مخالفت کرد و گفت که XRP کاربردهای متعددی دارد. آنها مدعی عدم نقض قوانین اوراق بهادار شدند و اعلام کردند که این اقدام فراتر از حدود اختیارات SEC بوده است. 

در ژوئن ۲۰۲۳، زمانی که قاضی حکم داد که اگرچه فروش مستقیم XRP به سرمایه‌گذاران نهادی به منزله فروش غیرقانونی اوراق بهادار است، ریپل با استفاده از فروش «مزایده کورکورانه – Blind Bid» (عدم اطلاع از هویت خریدار که تخطی از قوانین محسوب نمی‌شود) یک پیروزی قانونی جزئی در برابر SEC به دست آورد. 

در اکتبر ۲۰۲۳، کمیسیون بورس و اوراق بهادار مدعی شد که گارلینگ‌هاوس (Garlinghouse) و لارسن (Larsen) قوانین اوراق بهادار را نقض کرده‌اند. ادامه مقاومت ریپل در برابر ادعاهای SEC منجر به یک نبرد حقوقی طولانی‌مدت شد. این دعوای حقوقی در نهایت در اوت ۲۰۲۴ (مرداد ۱۴۰۳) به پایان رسید و در نهایت ریپل محکوم به پرداخت ۱۲۵.۰۲۳ میلیون دلار جریمه شد؛ این در حالی است که کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در تلاش بود جریمه این شرکت ۱.۹ میلیارد دلار باشد. طبق رأی نهایی دادگاه، ارز دیجیتال XRP نیز به خودی خود اوراق بهادار محسوب نمی‌شود.

آینده ریپل چگونه است؟

آیا ریپل برای سرمایه‌گذاری مناسب است؟ ریپل بخریم یا نه؟ اصلا آینده ریپل چگونه است؟ در پاسخ به این سوالات باید گفت که مخصوصا در بازار کریپتوکارنسی هیچ تضمین ۱۰۰ درصدی برای سود و درآمدزایی امن و بدون ریسک وجود ندارد. با این حال می‌توانیم با تحلیل‌های مختلف و در نظر گرفتن چندین فاکتور به پاسخ این سوالات نزدیک‌تر شویم. 

علی‌رغم هدف اولیه ریپل که تسهیل پرداخت‌ها و انتقالات حواله بین بانکی است، XRP همچنان به صورت گستره‌ای توسط سرمایه‌گذاران خرید و فروش می‌شود. ریپل یکی از ارزهایی است که هولدرهای بسیاری دارد. فاکتور دیگری که باید به آن توجه کنیم، تمرکز ریپل است. تمرکز ریپل به معنای این است که شبکه قدرت بیشتری برای سانسورپذیری دارد و بسیار راحت توسط چند نهاد کنترل می‌شود. 

جمع‌بندی

ریپل (Ripple) در وهله اول یک شبکه پرداختی برای سیستم‌های مالی است که از فناوری بلاکچین برای تسریع فرآیند تسویه تراکنش‌ها استفاده می‌کند. هدف اصلی ریپل فراهم‌سازی یک زیرساخت امن و سریع برای بانک‌ها و موسسات مالی است. شبکه ریپل یک رمزارز هم دارد که با نماد XRP و نام ریپل شناخته می‌شود و هولدرهای بسیاری دارد. ریپل یک شبکه تقریبا متمرکز است و استفاده آن از بلاکچین به معنای این نیست که می‌خواهد جایگزینی برای سیستم‌های مالی متمرکز باشد. درگیری ریپل و سازمان بورس و اوراق‌ بهادار آمریکا یکی از مهم‌ترین پرونده‌های فضای ارز دیجیتال است و سرنوشت آن هم بر جایگاه XRP در بازار و هم بر آینده سایر رمزارزها تاثیر خواهد گذاشت. 

پرسش‌های متداول