دکس تریدینگ چیست؟ آموزش ترید در صرافی غیرمتمرکز
دکس تریدینگ (DEX Trading) سبک معاملاتی جدید و پر بازدهی است که در این روزها سروصدای زیادی به پا کرده است.
در دنیای تریدینگ، سبک‌های معاملاتی زیادی وجود دارد که معامله‌گران برای دهه‌ها در بازارهای مختلف از آن‌ها استفاده کرده‌اند؛ اما بازار ارزهای دیجیتال با سایر بازارهای مالی متفاوت است. این بازار پس از توسعه فناوری بلاک چین پدید آمده و دارای ویژگی‌های زیادی است.
فناوری بلاک چین ساختاری شفاف دارد و به همین ترتیب کاربران بازار رمزارز می‌توانند به حجم زیادی از داده‌ها دسترسی داشته باشند. تیم کریپتوسافاری با ترکیب استایل‌های معاملاتی سنتی و قابلیت‌های بلاک چین، استایل معاملاتی جدیدی به نام «دکس تریدینگ» ایجاد کرده است که تجربه نشان داده در بازار ارزهای دیجیتال کارایی بسیار بالایی دارد؛ اما سبک معاملاتی دکس تریدینگ چیست؟ چگونه از این استایل استفاده کنیم؟ مزایای استایل معاملاتی DEX Trading نسبت به سایر استایل‌ها چیست؟
در ادامه این مقاله، با ما همراه باشید تا در مورد این استایل معاملاتی جدید بیاموزیم و به تمام سوالات ذکر شده پاسخ دهیم.
دکس تریدینگ چیست؟
دکس تریدینگ ترکیبی از دو کلمه است. دکس مخفف «صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange)» و تریدینگ به معنای «معامله» است. برای درک بهتر این استایل معاملاتی، ابتدا باید با صرافی‌های غیرمتمرکز و ویژگی‌های آن‌ها آشنا شویم.
صرافی‌های غیرمتمرکز یا DEX، برنامه‌هایی هستند که بر بستر بلاک چین ساخته شده‌اند و معاملات را مستقیماً روی همین پلتفرم انجام می‌دهند. در صرافی‌های غیرمتمرکز، زمانی که معامله‌ای صورت می‌گیرد، داده‌های آن روی بلاک چین ذخیره شده و این داده‌ها از طریق اکسپلوررهای بلاک چین برای عموم قابل‌دسترس است. این در حالی است که در صرافی‌های متمرکز (CEX) و حتی ساختارهای سنتی بازارهای سهام، اطلاعات دقیقی از خریدوفروش کاربران (حداقل برای کاربران عادی) وجود ندارد.
برخلاف صرافی‌های متمرکز که توسط یک شخص ثالث اداره می‌شوند، DEXها توسط هیچ شخص یا سازمانی اداره نمی‌شوند. در عوض، آن‌ها بر روی بلاک چین اجرا می‌شوند و از قراردادهای هوشمند برای تسهیل معاملات استفاده می‌کنند.
حالا برگردیم به مفهوم DEX Trading!
دکس تریدینگ یا ترید در صرافی‌های غیرمتمرکز، نوعی معامله‌گری ارز دیجیتال است که در صرافی‌های غیرمتمرکز انجام می‌شود.
استایل معاملاتی دکس تریدینگ با در نظر گرفتن مزایای بلاک چین، بستری را برای معامله‌گر فراهم می‌کند که به حجم بیشتری از داده‌ها دسترسی داشته و با دانش بیشتری معاملات خود را انجام دهد.
مزایا استفاده از دکس تریدینگ
مهم‌ترین مزیت سبک دکس تریدینگ استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز است. صرافی‌های غیرمتمرکز به دلیل استفاده از فناوری بلاک چین، مزایای زیادی دارند و به معامله‌گران کمک می‌کنند تا با دانش و اطلاعات دقیق‌تری معامله کنند، اما این مزایا چه هستند که منجر به عملکرد بالای سبک معاملات دکس شده است؟
ریسک پایین
DEX Trading به دلیل استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز و مزایای ذاتی آن‌ها، ریسک کمتری نسبت به معامله در صرافی‌های متمرکز دارد. عدم وجود واسطه و شفافیت دو دلیل کلیدی برای این موضوع هستند.
در صرافی‌های غیرمتمرکز، هیچ واسطه‌ای مانند صرافی متمرکز، در معاملات دخیل نیست. این امر مزایایی مثل کاهش خطر هک، کلاهبرداری و دست‌کاری قیمت را به همراه دارد.
از طرفی، تمام معاملات در صرافی‌های غیرمتمرکز بر روی بلاک چین ثبت می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود تا شفافیت کاملی در معاملات، قیمت‌ها و حجم معاملات وجود داشته باشد. شفافیت بالا به معامله‌گران کمک می‌کند تا با اطلاعات دقیق‌تر و ریسک کمتری به معامله بپردازند.
قابل‌معامله بودن تمامی توکن‌ها
شاید شنیده باشید که ارزش یک ارز دیجیتال از زمان ایجادشده‌اش هزاران درصد افزایش یافته است، اما به تمام توکن‌ها دسترسی داشته باشد و چه کسی می‌تواند از این رشد سود ببرد؟
صرافی‌های متمرکز دارای مدیریت متمرکزی هستند و برای اینکه یک ارز دیجیتال به لیست معاملات آن‌ها اضافه شود، نیاز به هماهنگی دقیق و پرداخت هزینه‌های بالا است. در مقابل، صرافی‌های غیرمتمرکز توسط جامعه مدیریت می‌شوند و ارزهای دیجیتال به‌راحتی و بدون نیاز به پرداخت هزینه‌های هنگفت می‌توانند به لیست معاملات این نوع صرافی‌ها اضافه شوند.
این موضوع باعث می‌شود پروژه‌های جدید برای شروع کار خود به سراغ صرافی‌های غیرمتمرکز بروند و به‌راحتی ارز خود را در لیست معاملات این نوع صرافی‌ها قرار دهند. ارزهای دیجیتال جدید معمولاً ابتدا در صرافی‌های غیرمتمرکز لیست می‌شوند، سپس پس از طی شدن بخش زیادی از فرآیند توسعه، قیمت ارز با رشد بالایی مواجه می‌شود و پروژه می‌تواند وجوه لازم برای پیشبرد اهداف تبلیغاتی و اضافه کردن ارز به لیست معاملات صرافی‌های متمرکز را جمع‌آوری کند (بسیاری از پروژه‌های ضعیف نیز در همین مرحله به پایان می‌رسند). در نهایت، پس از جذب سرمایه لازم، ارز خود را در صرافی‌های متمرکز لیست می‌کنند، اما معمولاً بخش زیادی از رشد ارز دیجیتال قبل از لیست شدن در صرافی‌های متمرکز اتفاق می‌افتد.
در نتیجه، سود اصلی یک توکن به معامله‌گرانی می‌رسد که در صرافی‌های غیرمتمرکز فعالیت می‌کنند و از روز اول پروژه را دنبال کرده‌اند. اینجاست که سبک معاملاتی دکس تریدینگ به ما کمک می‌کند تا از فرآیند توسعه یک پروژه سود ببریم.
دسترسی راحت‌تر و قابلیت اتصال به ابزارهای پیشرفته
یکی از مزایای تریدینگ در صرافی غیرمتمرکز، استفاده از ابزارها و پلتفرم‌های تحلیلی پیشرفته است. با استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز، ابزارهای پیشرفته‌ای برای کمک به تحلیل بهتر معامله‌گران ایجاد شده است. کاربران در استایل DEX Trading از این ابزارها برای فیلتر کردن و یافتن ارزهای دیجیتال با پتانسیل بالا استفاده می‌کنند که یکی از مزایای تکنیک تحلیلی دکس تریدینگ است. از پلتفرم‌های DexTools و DexScreener می‌توان به عنوان نمونه‌هایی بسیار مهم و کارآمد در این استایل معاملاتی نام برد.
عدم نیاز به KYC/AML یا تأیید هویت
یکی از ویژگی‌های کلیدی صرافی‌های غیرمتمرکز که بر حریم خصوصی معامله‌گران در DEX Trading تأثیر می‌گذارد، این است که کاربران برای انجام تراکنش، نیازی به افشای کلیدهای خصوصی خود ندارند. دلیل این امر آن است که کیف پول ارز دیجیتال به صورت مجزا نزد کاربران نگهداری می‌شود و صرافی‌های غیرمتمرکز مسئولیتی در قبال امنیت وجوه کاربران ندارند.
به همین دلیل، کاربران هنگام استفاده از DEXها معمولاً ملزم به تکمیل فرآیندهای «احراز هویت مشتری» (KYC) و «مبارزه با پول‌شویی» (AML) نیستند و می‌توانند با هویت ناشناس فعالیت کنند. درحالی‌که این موضوع از نظر راحتی برای کاربران مزیت دارد، اما از منظر قانونی می‌تواند مشکل‌آفرین باشد.
به عبارت دیگر، ماهیت غیرمتمرکز صرافی‌های DEX، منجر به حفظ حریم خصوصی بیشتر برای کاربران در مقایسه با صرافی‌های متمرکز می‌شود. با این حال، همین موضوع می‌تواند چالش‌هایی را از نظر مقررات و پیگیری فعالیت‌های مجرمانه به وجود آورد.
امنیت بالاتر
حفظ امنیت سرمایه در هر زمینه‌ای، از جمله معاملات ارزهای دیجیتال، بسیار مهم است. هنگام کار با صرافی‌های متمرکز، شما عملاً سرمایه خود را در اختیار صرافی قرار می‌دهید. در این حالت، شما به دارایی خود دسترسی ندارید و به همین خاطر هر اتفاقی ممکن است برای آن بیفتد. در نتیجه، ریسک سرمایه در این نوع صرافی‌ها بسیار بالاست.
اما در صرافی‌های غیرمتمرکز، دارایی‌ها همیشه در کیف پول شما باقی می‌مانند و ریسک سرمایه تقریباً صفر است. با توجه به این موضوع، معامله‌گران در دکس تریدینگ نگرانی‌هایی در مورد امنیت دارایی‌های خود نداشته و تمرکز بیشتری بر معاملات و تصمیم‌گیری‌های خود دارند.
به عبارت دیگر، تریدینگ در صرافی غیرمتمرکز با حذف ریسک ناشی از واسطه‌ها و تمرکز بر امنیت دارایی در کیف پول شخصی کاربران، به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا با آسودگی خاطر بیشتری به معامله بپردازند.
معایب استفاده از دکس تریدینگ
همان‌طور که هر استایل معاملاتی دارای معایبی است، DEX Trading نیز از این قاعده مستثنی نیست. این روش معاملاتی در کنار مزایای بسیاری که دارد، دارای برخی معایب هم است که باید از آن‌ها آگاه باشید. در ادامه به بررسی این معایب خواهیم پرداخت:
کلاهبرداری
محیط غیرمتمرکز صرافی‌های DEX، این امکان را در اختیار پروژه‌ها قرار می‌دهد تا ارز دیجیتال خود را با هزینه‌ای ناچیز به لیست معاملات اضافه کنند. این موضوع درحالی‌که شرایط را برای شروع کار پروژه‌های بالقوه تسهیل می‌کند، می‌تواند مورد سوءاستفاده کلاهبرداران نیز قرار گیرد.
کلاهبرداران برای فریب کاربران، ارزهای دیجیتال تقلبی (Scam) خود را با هزینه‌ای ناچیز به لیست معاملات اضافه و دامی را برای کاربران ناآگاه پهن می‌کنند؛ بنابراین، درگیر شدن با ارزهای دیجیتال تقلبی و پول‌های غیرقانونی، یکی از ریسک‌های قابل‌توجه معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز است.
در استایل معاملاتی دکس تریدینگ، برای مقابله با این مشکل از رویکرد «بررسی امنیت و سلامت توکن» استفاده می‌شود. با استفاده از ابزارهای پیشرفته، در DEX Trading امنیت و سلامت توکن‌ها بررسی می‌شود تا ریسک تقلب به حداقل و نزدیک به صفر برسد. به همین دلیل، توصیه می‌شود بدون آموزش و تسلط بر این استایل معاملاتی، در این حوزه معامله نکنید.
مسئولیت حفظ اموال
همان‌طور که پیش از این هم گفتیم، در دکس تریدینگ مسئولیت حفظ اموال بر عهده خود کاربر است. در صرافی‌های غیرمتمرکز، نبود هیچ واسطه‌ای یک مزیت به شمار می‌رود؛ اما زمانی که بحث حفاظت از دارایی‌ها به میان می‌آید، این موضوع می‌تواند به یک عیب تبدیل شود. صرافی‌های غیرمتمرکز هیچ مسئولیتی در قبال نگهداری از دارایی‌های شما ندارد؛ چرا که در DEXها، شما کنترل کامل کلیدهای خصوصی خود را دارید که به شما امکان دسترسی و مدیریت مستقیم دارایی‌هایتان را می‌دهد.
به عبارت دیگر، اگر کلیدهای خصوصی خود را گم کنید یا هکرها آن‌ها را به سرقت ببرند، هیچ‌کس نمی‌تواند به شما برای بازگرداندن کلیدهای خصوصی‌تان کمک کند.
کارمزد بالا
یکی دیگر از معایب کار با صرافی‌های غیرمتمرکز، هزینه بالای پردازش تراکنش‌ها در برخی از بلاک چین‌ها، از جمله اتریوم، است. با افزایش تعامل کاربران و در نتیجه بالا رفتن ترافیک شبکه، هزینه کارمزد در شبکه اتریوم به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. گاهی اوقات برای انجام یک تراکنش، باید بیش از ۱۰۰ دلار کارمزد پرداخت شود که برای تریدهای با سرمایه کم، اصلاً به‌صرفه نیست.
با این حال، DEX Trading محدود به بلاک چین اتریوم نیست و می‌توان از آن روی تمام بلاک چین‌ها و اکوسیستم‌ها استفاده کرد. معامله‌گران با کار کردن روی شبکه‌های مقیاس‌پذیر یا لایه دو، می‌توانند تراکنش‌های خود را با هزینه بسیار پایین‌تری انجام دهند. در دکس تریدینگ، یاد می‌گیریم که چگونه با تمام شبکه‌های بلاک چین کار کنیم و از تمامی فرصت‌های موجود در بازار بهره‌مند شویم.
بنابراین، علی‌رغم مزایای فراوان ترید در صرافی غیرمتمرکز، کارمزدهای بالای تراکنش در برخی از بلاک چین‌ها می‌تواند یک مانع برای معامله‌گران باشد. هرچند این استایل معاملاتی راه‌حل‌هایی مانند استفاده از شبکه‌های با کارمزد پایین‌تر را برای کاهش هزینه‌ها ارائه می‌دهد.
آموزش دکس تریدینگ
اکثر مردم در ابتدا به دلیل سهولت و سرعت کار، معاملات ارز دیجیتال را از صرافی‌های متمرکز آغاز می‌کنند؛ اما به‌تدریج متوجه می‌شوند که با استفاده از این صرافی‌ها، کنترل کلیدهای خصوصی خود را ندارند و امنیت دارایی‌هایشان به خطر می‌افتد. ضرب‌المثلی در دنیای کریپتو وجود دارد که می‌گوید: «اگر کلیدهای خصوصی‌تان را در اختیار نداشته باشید، بیت‌کوین‌هایتان هم مال شما نیستند.» به همین دلیل، افراد بیشتری برای حفظ کنترل کامل بر دارایی‌های خود، به استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز روی می‌آورند.
با این حال، برای کسانی که به معامله در صرافی‌های متمرکز عادت کرده‌اند، کار با صرافی‌های غیرمتمرکز یا همان DEX Trading ممکن است کمی گیج‌کننده باشد. به همین دلیل، در این مقاله راهنمای جامعی برای پیمایش آسان و کارآمد در یک صرافی غیرمتمرکز را ارائه می‌کنیم.
اتصال کیف پول دیجیتال به صرافی غیرمتمرکز
برخلاف صرافی‌های متمرکز، در اغلب DEXها شما نیازی به ثبت‌نام و ایجاد حساب کاربری ندارید. تنها کاری که برای شروع باید انجام دهید، وصل کردن کیف پول به صرافی است. البته در بعضی از صرافی‌های غیرمتمرکز نیز به‌خاطر مدیریت کیف پول، امنیت بالاتر و پشتیبانی بهتر، از شما درخواست ثبت‌نام و ایجاد حساب کاربری می‌کنند؛ اما تعداد این نوع مدل صرافی غیرمتمرکز کم است.
صرافی‌های غیرمتمرکز امکان معامله مستقیم از کیف پول کاربران را فراهم می‌کنند. برای شروع استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز، به کیف پولی نیاز دارید که بتواند با بلاک چینی که صرافی بر روی آن ساخته شده است، ارتباط برقرار کند. برای مثال، دینگو بر روی اتریوم ساخته شده است، بنابراین به یک کیف پول اتریوم مانند متامسک نیاز دارید. این کیف پول را می‌توان به عنوان فضایی برای ذخیره توکن‌هایتان در نظر گرفت و می‌توانید از طریق آن در صرافی غیرمتمرکز معامله کنید.
انتقال وجه به بلاک چین
قبل از ثبت سفارش معامله، باید توکن‌هایی را که می‌خواهید معامله کنید به قرارداد هوشمند صرافی غیرمتمرکز ارسال کنید. این فرآیند را «انتقال وجه (Deposit)» می‌نامیم، اما به‌جای اینکه توکن‌ها در یک دفترکل متمرکز مانند اکثر صرافی‌های متمرکز نگهداری شوند، توکن‌های شما در بلاک چین ذخیره می‌شوند؛ بنابراین، شما تنها فردی هستید که به آن‌ها دسترسی دارید. به همین دلیل، حتی پس از انتقال وجه، همچنان باید برای هر تراکنش امضا بزنید. امضای هر تراکنش به چه معناست؟
امضای تراکنش‌ها
مهم‌ترین تفاوت معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز این است که شما رئیس تراکنش‌ها هستید، به این معنی که هیچ تراکنشی بدون تأیید شما قابل‌پردازش نیست. برای امضای تراکنش‌ها باید منتظر پنجره‌های بازشو یا هشدارهایی باشید که از شما درخواست «امضا» می‌کنند. برای مثال، زمانی که برای اولین‌بار کیف پول خود را به یک صرافی غیرمتمرکز متصل می‌کنید، کیف پول از شما می‌خواهد اجازه دهید تا صرافی غیرمتمرکز با کیف پول شما ارتباط برقرار کند. پس از آن، هر تعاملی با صرافی، مانند تأیید واریز، ثبت سفارش یا لغو سفارش، نیازمند تراکنش با بلاک چین است و به همین دلیل باید آن را امضا کنید.
زمان تأیید تراکنش (ماینینگ)
برخلاف صرافی‌های متمرکز که تراکنش‌ها در یک دفترکل مرکزی ثبت می‌شوند، DEXها همه تراکنش‌ها را روی بلاک چین پردازش می‌کنند. این فرآیند تحت عنوان «استخراج» (ماینینگ) شناخته می‌شود؛ اما در واقع به معنای «پردازش» است. استفاده از اصطلاح استخراج صرفاً جنبه حرفه‌ای و جذابی به این کار می‌دهد. به همین دلیل، زمانی که یک تراکنش را امضا می‌کنید، این تراکنش به طور لحظه‌ای و بلافاصله تکمیل نمی‌شود، بلکه باید در بلاک چین «استخراج» شود. در شبکه اتریوم، زمانی که تراکنش‌های زیادی در شبکه وجود نداشته و شبکه خلوت باشد، این فرآیند تنها ۱۵ تا ۳۰ ثانیه طول می‌کشد.
کارمزد Gas
در صرافی‌های متمرکز، تراکنش‌ها در یک دفترکل خصوصی ثبت می‌شوند و توسط یک موتور مرکزی که روی بلاک چین قرار ندارد، پردازش می‌شوند؛ اما در صرافی‌های غیرمتمرکز، برای تمام تراکنش‌ها در شبکه اتریوم، هزینه‌ای به نام «گَس» (Gas) پرداخت می‌شود.
گس، واحد پولی است که به‌ازای انجام عملیات بلاک چینی به استخراج‌کنندگان پرداخت می‌شود. هنگام معامله در یک صرافی غیرمتمرکز، کاربران به طور معمول مسئول پرداخت تمامی کارمزدهای گَس مورد نیاز برای استفاده از صرافی هستند. در برخی صرافی‌ها، کارمزد گس مربوط به واریز مستقیماً توسط کاربر پرداخت می‌شود و برای سایر تراکنش‌ها و برداشت‌ها، خود صرافی‌ها کارمزد گس را به شبکه پرداخت کرده و سپس این هزینه را از تراکنش کاربر کسر می‌کنند.
گفتار پایانی
در این مقاله تاکنون تنها در مورد عملکرد DEX Trading در صرافی‌های غیرمتمرکز صحبت کرده‌ایم؛ اما این سبک به صرافی‌های غیرمتمرکز محدود نمی‌شود. تمرکز اصلی این سیستم بر اساس فیلتر کردن و رصد ارزهای لیست شده در صرافی‌های غیرمتمرکز است، اما در صرافی‌های متمرکز نیز می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
گاهی اوقات صرافی‌های متمرکز مانند MEXC نیز ارزهای جدید را از ابتدای مسیر توسعه به لیست معاملات خود اضافه می‌کنند و ما می‌توانیم با همان سبک معاملاتی، رشد این ارزها را شناسایی کنیم؛ بنابراین، دکس تریدینگ می‌تواند در هر دو نوع صرافی، یعنی صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز، عملکرد بسیار خوبی داشته باشد.
شما چه نوع استایل معاملاتی را ترجیح می‌دهید؟ دکس تریدینگ در صرافی غیرمتمرکز یا معامله در صرافی متمرکز؟