خط روند چیست؟ – در تحلیل تکنیکال و به زبان ساده
تحلیل‌گران و تریدرهای بازارهای مالی برای اینکه بتوانند رفتارهای قیمت را بهتر شناسایی کنند از ابزارهایی در تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند. با استفاده از این ابزارها آن‌ها میتوانند تحلیل دقیق‌تری از حرکات قیمت انجام دهند. خط روند در تحلیل تکنیکال ابزاری ساده اما کاربردی است که با استفاده از آن تریدرها میتوانند موقعیت‌های مناسبی را برای ورود به معاملات پیدا کنند. از سویی دیگر با استفاده از خط روند تریدرها میتوانند روندهای بازار را در بازه‌های زمانی متفاوت پیدا کنند که این موضوع برای انجام معاملات موفق از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطلب از کریپتوگرام به این موضوع می‌پردازیم که خط روند چیست و پس از آشنایی با خط روند و شناسایی انواع آن در تحلیل تکنیکال، مواردی از قبیل نقش تایم‌فریم در تعیین روندهای بازار، نقش حمایتی و مقاومتی خطوط روند و کاربرد خط روند در الگوهای قیمتی و ترید را شرح می‌دهیم.
خط روند چیست؟
«خط روند» (Trendline) خطی است که روندهای موجود در نمودار قیمت را نشان میدهد. خط روند را می‌توان از اتصال حداقل دو قیمت به هم رسم کرد. برای این منظور می‌توان بیشینه‌های قیمتی یا کمینههای قیمتی را با استفاده از خط روند به هم متصل کرد. قیمت در نمودار همواره دارای نوسان است.
این نوسانات قیمتی میتوانند در قالب روندهای صعودی یا نزولی باشند. با استفاده از خطوط روند تریدرها میتوانند روندهای موجود در بازار مربوطه را بهتر و دقیق‌تر درک کنند. با ترسیم خطوط روند در نمودار قیمت، معامله‌گرها میتوانند جهت روند و قدرت آن را با توجه به مشخصات خط روند مربوطه مشاهده کنند. این موضوع باعث درک دقیق‌تری از حرکات قیمت در نمودار مربوطه میشود.
کاربرد Trendline در تحلیل تکنیکال چیست؟
خطوط روند یکی از ابزارهای پایه‌ای در تحلیل تکنیکال هستند. تحلیل تکنیکال با استفاده از نمودار قیمت، رفتارهای گذشته و حال‌حاضر قیمت در نمودار را بررسی میکند. از سویی دیگر برای اینکه تحلیل‌گران تکنیکال بتوانند رفتارهای قیمت را در نمودار بررسی کنند و تحلیل درستی درباره آن‌ها ارائه کنند، نیاز دارند تا با برخی از ابزارهایی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد، نوسانات قیمت در نمودار را بررسی کنند و روندهای آتی قیمت را در نمودار پیش‌بینی کنند.
تحلیل تکنیکال از ابزارهای متنوعی برای بررسی قیمت در نمودار استفاده میکند که در میان آن‌ها خطوط روند از ابزارهای اصلی هستند که با استفاده از آن تریدرها علاوه بر شناسایی روندهای قیمتی میتوانند نواحی مهم قیمتی را شناسایی کنند. برای درک بهتر این مطلب در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که اهمیت خط روند چیست و کاربردهای آن را در تحلیل تکنیکال شرح می‌دهیم.
اهمیت ترسیم خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟
خط روند در تحلیل تکنیکال از اهمیت بالایی برخوردار است. ترسیم خط روند به دلایل متنوعی برای تریدرها و تحلیل‌گران تکنیکال اهمیت دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای خط روند در تحلیل تکنیکال را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.
- شناسایی روندها: با استفاده از خط روند در تحلیل تکنیکال تریدرها میتوانند جهت حرکت قیمت را به‌راحتی در نمودار قیمت تشخیص دهند.
- شناسایی خطوط حمایت و مقاومتی: خطوط روند در تحلیل تکنیکال میتوانند به‌عنوان خطوط مقاومت و حمایتی در نظر گرفته شوند. بنابراین تریدرها میتوانند با ترسیم خطوط روند در تحلیل تکنیکال نواحی مهم قیمتی را شناسایی کنند.
- تشخیص الگوهای قیمتی: از دیگر کاربردهای خطوط روند استفاده از آن برای شناسایی الگوهای مهم قیمتی در نمودار است. برای مثال الگوهای قیمتی همانند مثلث، الگوی کنج و دیگر الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال از خطوط روند تشکیل می‌شوند.
- شناسایی نقاط ورود و خروج در ترید: یکی از مهم‌ترین کاربردهایی که خطوط روند در تحلیل تکنیکال دارند، استفاده از آن‌ها برای پیدا کردن نقاط ورود به معامله یا نواحی بهینه برای خروج از معاملات است.
با توجه به موارد ذکر شده در فهرست بالا متوجه می‌شویم که خطوط روند از اهمیت بالایی در تحلیل تکنیکال برخوردار هستند. در ادامه سعی می‌کنیم هر کدام از موارد ذکر شده در بالا را با جزئیات بیشتری توضیح دهیم.
شناسایی انواع روندها در تحلیل تکنیکال
شناسایی انواع روندهای موجود در نمودار قیمت باعث میشود تا تریدرها و تحلیل‌گران تکنیکال جهت حرکت قیمت در نمودار را در بازه‌های زمانی مختلف شناسایی کنند. این موضوع باعث میشود تا معاملات موفق‌تری انجام دهند. یکی از اصول مهمی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد به این نکته اشاره میکند که قیمت تمایل دارد تا در جهت روند قیمت حرکت کند.
بنابراین شناسایی روندهای قیمتی برای کسب سود از نوسانات بازار برای تریدرها بسیار مهم است. بنابراین در ادامه این مطلب از کریپتوگرام به این موضوع می‌پردازیم که انواع خط روند چیست و خطوط روند صعودی و نزولی را در تحلیل تکنیکال شرح می‌دهیم.
انواع Trendline در تحلیل تکنیکال چیست؟
با توجه به روندهای صعودی و نزولی در نمودار، دو نوع خط روند صعودی و نزولی وجود دارند. روندها در تحلیل تکنیکال جهت حرکت قیمت را تعیین می‌کنند. برای مثال روند صعودی به این معنی است که قیمت‌ها در حال افزایش و روند نزولی به این معنی است که قیمت‌ها در حال کاهش هستند. بنابراین در ادامه هر کدام از خطوط روند صعودی و نزولی را به‌طور جداگانه شرح می‌دهیم.
خط روند صعودی چیست؟
زمانی که قیمت‌ها در نمودار در روندی افزایشی هستند، تحلیل‌گران تکنیکال میتوانند با متصل کردن کمینههای قیمتی در نمودار قیمت، خط روند صعودی را در نمودار رسم کنند. در این حالت با توجه به روند صعودی قیمت در نمودار، کمینههای قیمتی روندی افزایشی دارند. در این حالت با توجه به قدرت افزایش قیمت در نمودار شیب خط روند صعودی می‌تواند تغییر کند.
این خط به‌عنوان خطی حمایتی برای نمودار مربوطه محسوب میشود. در این حالت زمانی که قیمت به این خط نزدیک میشود احتمال تغییر مسیر قیمت به سمت بالا وجود دارد. بنابراین خط روند صعودی می‌تواند نواحی مهم قیمتی که احتمال تغییر قیمت در آن‌ها بیشتر است را در نمودار قیمت مشخص کند.
تریدرها با توجه به خط روند صعودی میتوانند موقعیت‌های مناسب برای خرید در نمودار قیمت را شناسایی کنند. علاوه بر این با توجه به شیب خط روند صعودی در نمودار قیمت، تحلیل‌گران تکنیکال میتوانند قدرت روند صعودی در نمودار را بررسی کنند. در تصویر زیر خط روند صعودی را مشاهده می‌کنید که با رنگ قرمز نشان داده شده است.
خط روند نزولی چیست؟
در حالتی‌که قیمت‌ها در نمودار کاهشی باشند، نمودار قیمت به‌تدریج بیشینه‌های کمتری را تشکیل میدهد. در این حالت تریدرها میتوانند با متصل کردن بیشینه‌های قیمتی در نمودار قیمت خط روند نزولی را رسم کنند. خط روند نزولی بیان‌گر جهت حرکت نزولی در نمودار قیمت است. خط روند نزولی نواحی مهم قیمتی که در آن‌ها فشار فروش از خرید بیشتر است را نیز در نمودار قیمت مشخص میکند.
این نواحی به‌عنوان نواحی مقاومتی قیمت در نمودار هستند که در زمان رسیدن قیمت به آن‌ها باعث تغییر مسیر قیمت به سمت پایین می‌شوند. خطوط روند نزولی در نمودار قیمت دارای شیبی منفی هستند. مقدار این شیب منفی نشان‌دهنده شدت روند نزولی در نمودار قیمت است.
بنابراین تریدرها با ترسیم خطوط روند نزولی در نمودار قیمت از آن‌ها به‌عنوان خطوط مقاومتی نیز استفاده می‌کنند. در این حالت در زمان نزدیک شدن قیمت به خط روند نزولی، قیمت تمایل دارد تا به سمت پایین حرکت کند. این موضوع به تریدرها کمک میکند تا بتوانند موقعیت‌های مناسبی را برای باز کردن معاملات شورت پیدا کنند و از روند نزولی بازار کسب سود کنند. در تصویر زیر خط روند نزولی را با رنگ قرمز مشاهده می‌کنید.
بررسی اعتبار خط روند
انتخاب تایم‌فریم مناسب در نمودار قیمت و بررسی بازه‌های زمانی مختلف نقش مهمی در تحلیل بهینه نمودار قیمت در تحلیل تکنیکال و بررسی اعتبار خط روند دارد. هر اندازه تایم‌فریم انتخابی برای نمودار قیمت مربوط به بازه‌های زمانی بلندمدت‌تری باشد، حمایت‌ها و مقاومت‌های مربوطه اعتبار بیشتری دارند.
از سویی دیگر خطوط روندی که در تایمفریمهای بالاتر در نمودار قیمت ترسیم می‌شوند، روندهای اصلی‌تر و معتبرتر قیمت را در نمودار نشان میدهد. هر اندازه تایمفریمهای انتخابی در نمودار قیمت کوتاه‌مدت‌تر باشند، روندهای مربوطه فرعی‌تر هستند و اعتبار کمتری دارند. برای درک بهتر این موضوع در ادامه مفهوم انتخاب تایم‌فریم را در نمودار قیمت شرح می‌دهیم.
مفهوم انتخاب تایم‌فریم در نمودار قیمت
نمودار قیمت از دو محور افقی و عمودی تشکیل شده است. محور افقی مربوط به تغییرات زمان و محور عمودی مربوط به تغییرات قیمت است. از سویی دیگر نمودار شمعی متداول‌ترین نوع از انواع نمودار قیمت است که بیشتر تحلیل‌گران تکنیکال برای بررسی روندهای قیمتی در بازار از آن استفاده می‌کنند.
نمودار شمعی از کندل‌های قیمتی تشکیل شده است. با توجه به تایم‌فریم انتخابی توسط تحلیل‌گر هر کندل در نمودار شمعی تغییرات قیمت را در تایم‌فریم انتخابی نشان میدهد. بنابراین با توجه به تایم‌فریم انتخابی، تحلیل‌گران میتوانند تغییرات قیمت را در بازه‌های زمانی بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت بررسی کنند که در ادامه هر کدام را شرح می‌دهیم.
خط روند در تایم فریم کوتاه‌مدت چیست؟
خط روندهایی که در نمودارهای قیمت در تایمفریمهای کوتاهی همانند ساعتی رسم می‌شوند، خط روند در تایم‌فریم کوتاه‌مدت محسوب می‌شوند. در این حالت روندهای قیمتی که با استفاده از این خطوط شناسایی می‌شوند مربوط به نوسانات در بازه‌های کوتاه زمانی است.
بنابراین روندهای کوتاه‌مدت تغییرات غیردائمی در جهت حرکت را به تریدرها نشان میدهند. با توجه به روندهای صعودی و نزولی در نمودار قیمت در تایم فریم مربوطه می‌توان خطوط روند صعودی یا نزولی را در نمودار قیمت ترسیم کرد. از خطوط روند در تایمفریمهای کوتاه‌مدت برای ترید در بازه‌های زمانی کوتاه استفاده می‌کنند. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که خط روند در تایم‌فریم میان‌مدت چیست و کاربرد آن را بررسی می‌کنیم.
خط روند در تایم فریم میان‌مدت چیست؟
خط روند در تایمفریمهای میان‌مدت نمایی وسیع‌تر از تغییرات قیمت در بازار مربوطه را نسبت به خط روند در تایمفریمهای کوتاه‌مدت نشان میدهند. زمانی که تایم‌فریم استفاده شده در نمودار قیمت مربوط به تایمفریمهای میان‌مدتی همانند روزانه یا هفتگی باشد، در این حالت هر کندل در نمودار تغییرات مربوط به تایم‌فریم انتخابی در بازه زمانی میان‌مدت را نشان میدهد. در مطالب پیشین کریپتوگرام نیز راجع به کندل‌شناسی صحبت کردیم و می‌توانید مطلب مربوط به آن را مطالعه کنید.
در این حالت نیز با رسم خطوط روند نزولی یا صعودی با توجه به جهت حرکت قیمت در نمودار مربوطه میتوانیم جهت حرکت قیمت و شدت آن را در بازه‌های زمانی میان‌مدت بررسی کنیم. لازم به ذکر است با توجه به اینکه خطوط روند میان‌مدت در بازه‌های زمانی میان‌مدت در نمودار قیمت ترسیم می‌شوند بنابراین نسبت به خطوط روند ترسیم‌شده در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت از اعتبار بیشتری برخوردار هستند.
برای مثال نواحی مهم قیمتی مشخص‌شده توسط خطوط روند در بازه میان‌مدت اعتبار بیشتری نسبت به نواحی مشابه در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت دارند. با توجه به اینکه خطوط روند در بازه‌های زمانی میان‌مدت روندهای موجود در این بازه‌های زمانی را نشان میدهند، بنابراین تریدرها میتوانند برای نوسان‌گیری در روندهایی که برای چند روز یا چند هفته ادامه دارند، از این خطوط روند استفاده کنند. در این حالت با توجه به تایم‌فریم انتخابی تریدرها میتوانند نواحی مهم قیمتی را برای ورود و خروج به بازار مربوطه انتخاب کنند. در تصویر زیر نمودار قیمت را در تایم‌فریم روزانه مشاهده می‌كنید.
خط روند در تایم فریم بلندمدت چیست؟
زمانی که خطوط روند در نمودار قیمتی با تایم‌فریم ماهانه یا سالانه رسم شوند، به آن‌ها خطوط روند در بازه‌های بلندمدت نمودار قیمت می‌گویند. برای مثال زمانی که تایم‌فریم انتخابی در نمودار قیمت ماهانه باشد، در این حالت هر کندل در نمودار قیمت تغییرات قیمت در بازه یک‌ماهه را نشان میدهد.
در این حالت نمودار قیمت تغییرات قیمت دارایی یا سهام مربوطه را در بلندمدت نشان میدهد. تریدرها میتوانند با توجه به روندهای موجود در بازار مربوطه خطوط روند صعودی یا نزولی را در نمودار قیمت رسم کنند. خطوط روند رسم‌شده نشان‌گر روندهای اصلی در بازار مربوطه است. خطوط روندی که در نمودارهای مربوط به تایمفریمهای ماهانه و سالانه رسم می‌شوند، روندهای صعودی و نزولی اصلی بازار را در بازه‌های زمانی طولانی نشان میدهند.
تحلیل‌گرانی که قصد بررسی روندهای بلندمدت در نمودار را دارند میتوانند با استفاده از خطوط روند در تایمفریمهای بلندمدت درک درستی از رفتار بلندمدت قیمت در نمودار به‌دست آورند. بنابراین تریدرهایی که قصد سرمایه‌گذاری در بازه‌زمانی بلندمدت در بازار موردنظر را دارند میتوانند با بررسی خطوط روند در بازه‌های زمانی بلندمدت نمودار از تغییرات اصلی در رفتار قیمت مطلع شوند و نواحی مناسبی را برای ورود به بازار مربوطه انتخاب کنند.
نقش حمایتی و مقاومتی خط روند چیست؟
یکی از کاربردهای مهم خطوط روند در بازارهای صعودی و نزولی استفاده از آن‌ها برای پیدا کردن نواحی خاصی در نمودار است که قیمت با رسیدن به این نواحی به آن‌ها واکنش نشان میدهد. این نواحی با توجه به روند موجود در بازار میتوانند به‌عنوان نواحی حمایتی یا مقاومتی در نمودار قیمت در نظر گرفته شوند.
با توجه به اینکه قیمت هنگامی که به نواحی حمایتی یا مقاومتی از نمودار می‌رسد، معمولا تغییر مسیر میدهد. بنابراین این نواحی برای تریدرها از اهمیت بالایی برخوردار هستند و نواحی مهم قیمتی محسوب می‌شوند. با توجه به اینکه نواحی حمایتی و مقاومتی در کدام تایم‌فریم معاملاتی در نمودار وجود دارند میزان اعتبار آن‌ها متفاوت است و تریدرها میتوانند با توجه به استراتژی‌های معاملاتی خود از تایم‌فریمی که مناسب سیستم معاملاتی آن‌ها است، برای نوسان‌گیری در بازار مربوطه استفاده کنند. خطوط حمایت و مقاومتی را با خطوط افقی زرد و آبی در نمودار بیت کوین مشاهده می‌کنید.
نقش حمایتی خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟
در نمودار قیمت نواحی حمایتی با خطوطی افقی نشان داده میشود. اما نوعی از خطوط حمایت وجود دارند که به‌صورت مایل ترسیم می‌شوند و به آن‌ها خطوط حمایت دینامیک (داینامیک) می‌گویند. این خطوط حمایتی همان خطوط روند هستند که کمینههای قیمتی را در روندهای صعودی به هم متصل می‌کنند.
نواحی حمایتی در نمودار قیمت نواحی قیمتی هستند که در آن‌ها فشار خرید بیشتر از فشار فروش است. این موضوع باعث میشود تا هنگام رسیدن قیمت به این نواحی، قیمت‌ها در روند نزولی خود دچار وقفه شوند و برای مدتی در ناحیه‌ای مشخص درجا بزنند.
بعد از مقداری درجا زدن قیمت در ناحیه حمایتی، قیمت می‌تواند یکی از دو مسیر بالا یا پایین را در نمودار قیمت انتخاب کند. در صورتی که فشار فروش بیشتر باشد نمودار قیمت به سمت قیمت‌های پایین‌تر حرکت میکند و زمانی که فشار خرید بیشتر باشد، قیمت به سمت نواحی بالاتر می‌رود.
دلیل نقش حمایتی خط روند صعودی چیست؟
برای این که دلیل نقش حمایتی خط روند صعودی را متوجه شویم می‌بایست به این نکته توجه کنیم که نواحی حمایتی باعث تغییر مسیر در حرکت نزولی نمودار قیمت می‌شوند. از سویی دیگر در روندهای صعودی قیمت همواره بالا نمی‌رود و پس از هر افزایش قیمت، مقداری به سمت پایین حرکت میکند که به آن پولبک می‌گویند.
بنابراین در زمانی که پولبک قیمتی انجام میشود، روند بازار برای مدتی محدود نزولی میشود. در این روندهای نزولی که در پولبک‌های قیمتی روی میدهد، کمینههای قیمتی در روند کلی صعودی تشکیل می‌شوند. با توجه به اینکه خط روند صعودی با متصل کردن کمینههای قیمتی، روندهای صعودی را مشخص میکند، بنابراین عملکردی همانند خط حمایتی دارد.
در این حالت با رسیدن قیمت به خط روند تقاضا برای خرید افزایش پیدا میکند و قیمت روند صعودی خود را ادامه میدهد. این موضوع فرصت مناسبی را برای خرید در کمینههای قیمتی در پولبک‌های مربوطه در اختیار تریدرها قرار میدهد.
کاربرد نقش حمایتی خط روند چیست؟
کاربرد نقش حمایتی خط روند در تشخیص ادامه روندهای صعودی است. بنابراین تا زمانی که روند مربوطه در بالای خط حمایت دینامیک خود حرکت میکند، احتمال ادامه روند صعودی وجود دارد. در این حالت تحلیل‌گران تکنیکال و تریدرها زمانی که قیمت به خط حمایتی نزدیک میشود معمولا آماده باز کردن پوزیشن‌های لانگ می‌شوند تا بتوانند از ادامه روند صعودی بازار کسب سود کنند. در زمانی که خط روند صعودی شکسته شود، احتمال پایان روند و تغییر جهت حرکت قیمت به سمت قیمت‌های پایین‌تر وجود دارد.
نقش مقاومتی خط روند در تحلیل تکنیکال چیست؟
نقش مقاومتی خط روند در تحلیل تکنیکال در خطوط روند نزولی مشاهده میشود. در روندهای نزولی روند کلی قیمت در تایم‌فریم مربوطه نزولی است. در این حالت قیمت پس از هر بار کاهش قیمت، مقداری به سمت بالا حرکت میکند. این حرکت قیمت بیشینه‌های قیمتی را در روندهای نزولی تشکیل میدهد که خطوط روند با اتصال این بیشینه‌های قیمتی ترسیم می‌شوند. قیمت در روندهای نزولی معمولا تا نزدیکی خط روند نزولی به سمت بالا برمی‌گردد و با رسیدن به این خط دوباره روند اصلی نزولی خود را ادامه میدهد.
نواحی مقاومتی در تحلیل تکنیکال نواحی قیمتی هستند که در آن‌ها فشار فروش از خرید بیشتر است. افزایش فشار فروش باعث میشود تا با رسیدن قیمت به این نواحی، قیمت به سمت پایین حرکت کند. بنابراین زمانی که قیمت به سمت بالا حرکت میکند، با رسیدن به نواحی مقاومتی برای مدتی توقف میکند و در بازه زمانی محدودی درجا می‌زند. پس از این توقف، قیمت می‌تواند به سمت بالا یا پایین حرکت کند. زمانی که فشار فروش بیشتر باشد به سمت پایین و زمانی که فشار خرید بیشتر باشد به سمت بالا حرکت میکند.
مقاومت دینامیک در روند نزولی چیست؟
مقاومت دینامیک در روندهای نزولی همان خطوط روند نزولی هستند که بیشینه‌های قیمتی را در روندهای نزولی به هم متصل می‌کنند. با توجه به اینکه پس از هر بار کاهش قیمت در نمودار، قیمت مقداری به سمت بالا حرکت میکند، بنابراین در این برگشت قیمت به سمت بالا، روند برای مدتی حالتی صعودی پیدا میکند. این صعود قیمت موقتی است و تا نزدیکی خط مقاومت دینامیک بالا می‌رود. در این حالت با نزدیک شدن قیمت به خط روند نزولی که همانند خط مقاومت دینامیک عمل میکند، معمولا به سمت پایین حرکت میکند و روند نزولی قبلی خود را ادامه میدهد.
کاربرد نقش مقاومتی خط روند چیست؟
کاربرد نقش مقاومتی خط روند نزولی در تشخیص ادامه‌دار بودن روندهای نزولی است. تا زمانی که قیمت خط روند نزولی خود را به سمت بالا نشکند، قیمت با احتمال بیشتری به روند نزولی خود ادامه میدهد. در این حالت تریدرها میتوانند با رسیدن قیمت به خط روند نزولی که همانند مقاومت عمل میکند، وارد پوزیشن‌های شورت شوند و از ادامه روند کاهشی بازار کسب سود کنند.
در حالتی که قیمت بتواند خط روند نزولی را بشکند و برای مدتی در بالای آن تثبیت شود، احتمال پایان روند نزولی وجود دارد. بنابراین تریدرها با توجه به نحوه واکنش قیمت به خط روند نزولی که همانند نوعی خط مقاومت عمل میکند، میتوانند موقعیت‌های معاملاتی مناسبی را برای ترید پیدا کنند.
آموزش ترسیم خط روند و کانال
زمانی که تریدرها خطوط روند را رسم می‌کنند، با توجه به روند موجود در بازار میتوانند بیشینه‌های قیمتی را به هم وصل کنند یا با اتصال کمینههای قیمتی میتوانند خطوط روند را در نمودار قیمت ترسیم کنند. اما در مواردی قیمت در نمودار بین دو خط قرار می‌گیرد و بین آن‌ها سقف‌ها و کف‌های قیمتی تشکیل میدهد که به آن کانال می‌گوییم. بنابراین کانال قیمتی در نمودار از دو خط موازی تشکیل شده است که قیمت در داخل آن حرکت میکند.
نحوه کشیدن خط روند در کانال‌های قیمتی
برای اینکه بتوانیم کانال‌های قیمتی را در نمودار رسم کنیم، میتوانیم از خطوط روند استفاده کنیم. برای این منظور در روندهای صعودی و نزولی میتوانیم با ترسیم کانال‌های قیمتی نواحی مهم قیمتی را برای باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی پیدا کنیم. همانند خطوط روند، در نمودار قیمت می‌توان کانال‌های صعودی و نزولی را مشخص کرد. برای درک بهتر این موضوع نحوه ترسیم کانال‌های صعودی و نزولی را به‌طور جداگانه شرح می‌دهیم.
آموزش تصویری کشیدن خط روند برای کانال صعودی
یکی از کانال‌های قیمتی که در نمودارهای قیمتی تشکیل می‌شوند، مربوطه به کانال‌های افزایشی قیمت هستند که به آن‌ها کانال‌های صعودی می‌گویند. در کانال‌های صعودی قیمت تمایل دارد تا در داخل کانال حرکت کند. برای ترسیم کانال صعودی در ابتدا می‌بایست حداقل دو کمینه از نمودار قیمت را به هم متصل کنیم.
در این حالت میتوانیم بیشینه‌های قیمتی را نیز در بالای کانال به هم وصل کنیم. در این حالت دو خط موازی خواهیم داشت که قیمت در بین آن نوسان میکند. همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، برای کشیدن کانال صعودی قیمت در ابتدا روندهای افزایشی قیمت را در نمودار پیدا می‌کنیم. سپس دو کمینه قیمتی را در نمودار قیمت مشخص می‌کنیم.
در ادامه خط روند صعودی را با استفاده از این دو کمینه قیمتی رسم می‌کنیم. سپس برای اینکه بتوانیم کانال صعودی را رسم کنیم، خطی موازی با خط روند صعودی اولیه را در کنار خط روند صعودی رسم می‌کنیم. با متصل کردن بیشینه‌های قیمتی در نمودار قیمت نیز در بالای خط روند صعودی میتوانیم خطی موازی آن رسم کنیم. در این حالت کانال صعودی برای نمودار قیمتی ترسیم میشود.
نحوه ترید در کانال صعودی
برای ترید در کانال صعودی قیمت تریدرها رفتار قیمت را در داخل کانال درنظر می‌گیرند. در این حال با توجه به بالاتر بودن احتمال حرکت قیمت در داخل کانال، تریدرها سعی می‌کنند با نزدیک شدن قیمت به خط روند صعودی در قسمت پایین کانال صعودی، وارد پوزیشن‌های معاملاتی لانگ شوند.
تریدرها میتوانند تارگت خود را در نزدیکی خط موازی خط روند صعودی در بالای کانال صعودی قرار دهند. علاوه بر این با توجه به اینکه با رسیدن قیمت به سقف کانال این احتمال وجود دارد که قیمت وارد روندهای نزولی شود، بنابراین با نزدیک شدن قیمت به سقف کانال صعودی تریدرها پوزیشن‌های معاملاتی شورت باز می‌کنند و تارگت خود را در نزدیکی خط روند صعودی در پایین کانال صعودی قرار میدهند.
آموزش ترسیم خط روند برای کانال نزولی
برای رسم کانال نزولی قیمت در ابتدا روندهای نزولی را در نمودار قیمت پیدا می‌کنیم. سپس با مشخص کردن بیشینه‌های قیمتی در نمودار قیمت خط روند نزولی را رسم می‌کنیم. در این حالت برای اینکه بتوانیم کانال نزولی را رسم کنیم، خطی موازی خط روند نزولی را در پایین نمودار قیمت به‌گونه‌ای رسم می‌کنیم که کمینههای قیمتی را به هم متصل کند.
همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، قیمت بین خطوط موازی روند در کانال نزولی نوسان میکند. این موضوع این امکان را برای تریدرها ایجاد میکند تا بتوانند با پیش‌بینی حرکت آتی قیمت در کانال‌های نزولی از بازار مربوطه کسب سود کنند.
نحوه ترید در کانال‌های نزولی
در کانال‌های نزولی تریدرها میتوانند با توجه به احتمال برگشت قیمت از کف‌ها و سقف‌های کانال، با نزدیک شدن قیمت به این نواحی وارد پوزیشن‌های معاملاتی شوند. برای این منظور میتوانند زمانی که قیمت در کف کانال نزولی است، وارد پوزشن معاملاتی لانگ شوند و تارگت قیمت را نیز در سقف کانال قرار دهند.
در این حالت میتوانند حد ضرر را در قیمت مناسبی در قسمت پایین کانال نزولی در نظر بگیرند. از سویی دیگر زمانی که قیمت به سقف کانال نزولی نزدیک میشود، این احتمال وجود دارد که به سمت پایین حرکت کند. در این حالت تریدرها میتوانند با رسیدن قیمت به سقف کانال وارد پوزیشن شورت شوند و تارگت را نیز در کف کانال نزولی قرار دهند. در این حالت میتوانند از روندهای ریزشی بازار کسب سود کنند.
با توجه به اینکه روند کانال نیز نزولی است، بنابراین تریدرها با خیال راحت‌تری میتوانند در جهت روند نزولی اصلی وارد پوزشن‌های شورت شوند و از روندهای کاهشی استفاده کنند. البته برای مدیریت ریسک همواره می‌بایست قیمتی را برای حد ضرر در نظر بگیرند. تریدرها در پوزیشن‌های شورت میتوانند با توجه به شرایط نمودار، حد ضرر را در جای مناسبی در بالای کانال نزولی قرار دهند.
کاربرد خط روند در الگوهای قیمتی چیست؟
یکی از کاربردهای مهم خط روند در تحلیل تکنیکال، شناسایی الگوهای قیمتی با استفاده از آن‌ها است. تحلیل تکنیکال با بررسی رفتار قیمت و تغییرات آن در بازه‌های زمانی مختلف این امکان را برای تریدرها ایجاد میکند تا بتوانند موقعیت‌های مناسب معاملاتی را در نمودار قیمت شناسایی کنند.
خطوط روند یکی از ابزارهای پایه‌ای در تحلیل تکنیکال است که جهت حرکت قیمت را به تریدرها نشان میدهد. در این حالت خط روند نمایی واضح‌تر از حرکات قیمتی را به تریدرها نشان میدهد و این امکان را به آن‌ها میدهد تا بتوانند موقعیت‌های معاملاتی دقیق‌تری را در نمودار قیمت شناسایی کنند.
از سویی دیگر الگوهای قیمتی نیز تصویری از حرکات قیمتی را در اختیار تریدرها قرار میدهند. با توجه به اینکه در ترسیم و شناسایی الگوهای قیمتی از خطوط روند استفاده میشود، بنابراین خطوط روند اجزای تشکیل‌دهند الگوهای قیمتی هستند. بنابراین تریدرها و تحلیل‌گران تکنیکال با استفاده از خطوط روند میتوانند انواع مختفی از الگوهای قیمتی را در نمودار شناسایی و رسم کنند.
کاربرد الگوهای قیمتی چیست؟
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال این امکان را به تریدرها میدهند تا بتوانند نواحی مهم قیمتی را شناسایی کنند. از سویی دیگر با شناسایی نواحی مهم قیمتی تریدرها میتوانند موقعیت‌های معاملاتی مناسب‌تر و پرسودتری را برای انجام معاملات شناسایی کنند. الگوهای قیمتی با استفاده از خطوط حمایتی و مقاومتی و خطوط روند تشکیل می‌شوند و الگوهایی تکرار شونده در نمودار قیمت هستند. بنابراین تریدرها میتوانند با بررسی رفتار گذشته قیمت نسبت به این الگوها، رفتارهای آتی قیمت را پیش‌بینی کنند.
انواع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
با توجه به رفتار قیمت در الگوهای قیمتی، آن‌ها را می‌توان در دسته‌بندی زیر قرار داد. در ادامه این مطلب هر کدام از این الگوها را با توجه به خطوط روند استفاده شده در آن‌ها با جزئیات بیشتری شرح می‌دهیم.
- الگوهای ادامه‌دهنده
- الگوهای بازگشتی
- الگوهای خنثی
نقش خط روند در الگوهای ادامه‌دهنده چیست؟
اجزای تشکیل‌دهنده الگوهای ادامه‌دهنده را خطوط روند و خطوط حمایتی و مقاومتی در نمودار قیمت تشکیل میدهند. در این حالت با توجه به اینکه پس از تشکیل الگوهای ادامه‌دهنده، روند قبلی نمودار معمولا ادامه پیدا میکند، بنابراین با توجه به نوع الگوی ادامه‌دهنده، زمانی که قیمت خط روند یا خطوط حمایتی یا مقاومتی مربوطه را در جهتی می‌شکند و در بالا یا پایین آن برای مدتی تثبیت میشود، نشانه‌ای از واکنش قیمت به الگوی مربوطه است.
در این حالت تریدرها میتوانند با توجه به شرایط بازار و رفتار قیمت در الگوی موردنظر نسبت به باز کردن پوزیشن معاملاتی برای کسب سود اقدام کنند. الگوهای ادامه‌دهنده در تحلیل تکنیکال میتوانند در روندهای صعودی یا نزولی تشکیل شوند و نشان‌دهنده ادامه روند قبلی در نمودار قیمت هستند. برای درک بهتر این موضوع در ادامه نمونه‌ای از الگوی ادامه‌دهنده نزولی را بررسی می‌کنیم و نقش خط روند را در تشکیل این الگو بررسی می‌کنیم.
نقش خط روند در الگوی مثلث نزولی چیست؟
«الگوی مثلث نزولی» (Descending Triangle Pattern) یکی از الگوهای ادامه‌دهنده نزولی در تحلیل تکنیکال است که معمولا در روندهای نزولی دیده میشود. زمانی که این الگو تشکیل میشود، قیمت تمایل دارد تا از قسمت پایین این الگو خارج شود و به سمت قیمت‌های پایین‌تر حرکت کند. الگوی مثلث نزولی از یک خط روند نزولی در بالای مثلث و یک خط افقی در پایین مثلث تشکیل شده است.
خط روند نزولی در قسمت بالای مثلث به‌عنوان خط مقاومتی در نظر گرفته میشود که با رسیدن قیمت به آن به سمت پایین تغییر مسیر میدهد. از سویی دیگر خط افقی پایین مثلث نیز نوعی خط حمایتی است که زمانی که قیمت به آن می‌رسد به سمت بالا حرکت میکند. در این الگوی قیمتی در تحلیل تکنیکال قیمت بین دو خط بالا و پایین مثلث نوسان میکند. این نوسان تا زمانی ادامه پیدا میکند که قیمت خط حمایتی پایین مثلث را بشکند و به سمت قیمت‌های پایین‌تر حرکت کند.
همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، قیمت در روند نزولی خود الگوی مثلث را تشکیل میدهد. سپس نوسان قیمت بین دو خط بالا و پایین به‌تدریج محدودتر میشود. این رفتار قیمت سرانجام باعث شکستن این الگوی از سمت پایین مثلث میشود. همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، با شکست خط حمایت پایینی قیمت می‌تواند تا هدف قیمتی مشخص شده پایین برود. در این حالت معمولا قیمت به اندازه پیکان‌های دوطرفه در تصویر زیر می‌تواند به سمت پایین حرکت کند.
نقش خط روند در الگوهای برگشتی چیست؟
خطوط روند در ترسیم و شناسایی الگوهای برگشتی در تحلیل تکنیکال نیز کاربرد دارند. در الگوهای برگشتی نیز همانند الگوهای قیمتی دیگر در تحلیل تکنیکال از خطوط روند به‌عنوان اجزای سازنده الگوهای قیمتی استفاده میشود. الگوهای برگشتی در روندهای نزولی و صعودی قابل مشاهده هستند.
با تشکیل الگوهای برگشتی همان‌طور که از نام آن‌ها می‌توان متوجه شد، روندهای قیمتی تغییر مسیر میدهند. بنابراین پس از تشکیل الگوهای برگشتی در روندهای صعودی قیمت پس از مدتی معمولا به سمت پایین تغییر مسیر میدهد. تشکیل الگوهای بازگشتی در روندهای نزولی نیز معمولا باعث تغییر مسیر حرکت به سمت قیمت‌های بالاتر میشود. برای درک بهتر نقش خطوط روند در الگوهای برگشتی در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که نقش خط روند در الگوی سقف دوقلو چیست و توضیحاتی درباره این الگوی برگشتی ارائه می‌کنیم.
نقش خط روند در الگوی سقف دوقلو چیست؟
الگوی سقف دوقلو یکی از الگوهای برگشتی در تحلیل تکنیکال است. الگوهای سقف دوقلو معمولا در انتهای روندهای صعودی بازار تشکیل می‌شوند و پس از تشکیل آن‌ها قیمت معمولا وارد روند نزولی میشود. همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، روندهای صعودی و نزولی قیمتی دنباله‌داری را در الگوی قیمتی زیر می‌توان بررسی کرد.
در الگوی قیمتی سقف دوقلو در ابتدا روندی صعودی را در سمت چپ تصویر زیر مشاهده می‌کنید. این روند تا مقاومت بالایی این الگو که با رنگ نارنجی مشخص شده است، ادامه پیدا میکند. در این ناحیه مقاومتی اولین سقف را از الگوی سقف دوقلو تشکیل میدهد. در ادامه با توجه به افزایش سفارشات فروش، روند قیمت تغییر مسیر میدهد و به سمت قیمت‌های پایین‌تر حرکت میکند.
روند نزولی قیمت را در تصویر زیر می‌توانید در خط روند نزولی پس از اولین سقف قیمتی مشاهده کنید. این روند نزولی تا خط حمایتی در پایین الگو ادامه پیدا میکند که آن نیز با رنگ نارنجی نشان داده شده است. زمانی که قیمت به خط حمایت در پایین الگوی قیمتی می‌رسد با توجه به افزایش سفارشات خرید دوباره به سمت قیمت‌های بالا حرکت میکند و دومین سقف قیمتی را همراستا با قیمت اولین سقف در این الگوی تشکیل میدهد.
در این حالت قیمت دوباره روند نزولی خود را شروع میکند. در این حالت در صورتی که قیمت بتواند ناحیه حمایتی پایین الگو را بشکند و در زیر آن تثبیت شود، الگوی سقف دوقلو کامل میشود و احتمال اتمام روند صعودی و شروع روند نزولی بیشتر میشود. با توجه به اینکه با تشکیل این الگو در روندهای صعودی احتمال برگشت قیمت به روندهای نزولی بیشتر میشود، بنابراین از این الگو به‌عنوان یکی از انواع الگوهای برگشتی در تحلیل تکنیکال استفاده میشود.
کاربرد خط روند در الگوهای خنثی چیست؟
خطوط روند در الگوهای خنثی نیز کاربرد دارند. در الگوهای خنثی قیمت در نوعی بی‌تصمیمی قرار دارد. بنابراین می‌تواند در هر کدام از جهت‌های بالا یا پایین حرکت کند. در این حالت با توجه به میزان فشار خرید یا فروش میتوانیم هر یک از روندهای صعودی یا نزولی را در ادامه روند شاهد باشیم.
در الگوهایی همانند «الگوی مثلث متقارن» (Symmetrical Triangle Pattern) که از دو خط روند در بالا و پایین تشکیل می‌شوند، قیمت در داخل این الگو نوسان میکند. در این حالت قیمت ممکن است از بالا یا پایین این الگو خارج شود. خطوط روند، قالب کلی را در الگوی مثلث تشکیل میدهند و قیمت می‌تواند در بین این خطوط حرکت کند.
اما در الگوهایی دیگر همانند الگوی مستطیل که الگویی خنثی محسوب میشود، خطوط روند میتوانند در داخل دو خط حمایت و مقاومتی در پایین و بالای این الگو قرار بگیرند. در این حالت با توجه به اینکه الگوی مستطیل یکی از انواع الگوهای قیمتی خنثی محسوب میشود، بنابراین روندهای صعودی و نزولی داخل آن را می‌تواند با خطوط روند مشخص کرد.
در این حالت الگوی مستطیل ابتدا و انتهای این روندهای قیمتی را به هم متصل میکند. برای درک بهتر این موضوع در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که نقش خط روند در الگوی مستطیل چیست و روندهای صعودی و نزولی داخل مستطیل را شرح می‌دهیم.
نقش خط روند در الگوی مستطیل چیست؟
الگوی مستطیل زمانی در نمودار قیمت تشکیل میشود که قیمت در بین دو ناحیه قیمتی نوسان کند. در این حالت ناحیه قیمتی در پایین مستطیل را ناحیه حمایتی می‌گویند که با رسیدن قیمت به آن جهت حرکت قیمت به سمت بالا تغییر میکند. ناحیه قیمتی در قسمت بالای مستطیل که آن را با یک خط نیز میتوانیم مشخص کنیم، ناحیه‌ای مقاومتی است که قیمت در برخورد به آن به سمت قیمت‌های پایین‌تر تغییر جهت میدهد.
بنابراین قیمت بین نواحی حمایتی و مقاومتی دارای روندهای صعودی و نزولی است که این روندها را میتوانیم با خطوط روند صعودی و نزولی نشان دهیم. همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، در سمت چپ تصویر در ابتدا خط روند صعودی وارد الگوی مستطیل شده است.
سپس با برخورد به مقاومت بالایی در این الگو تغییر مسیر داده و روند نزولی را تا خط حمایت پایینی ادامه میدهد. این روند نزولی را در تصویر با خط روند نزولی مشاهده می‌کنیم. در ادامه دوباره روند صعودی قیمت شروع میشود که آن را با خط روند صعودی از خط حمایت تا مقاومت بالا در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. روندهای صعودی و نزولی بین نواحی حمایت و مقاومتی تا زمانی که خطوط روند یکی از خطوط حمایت یا مقاومتی را بشکند، در الگوی مستطیل ادامه پیدا میکند.
کاربرد خط روند در ترید چیست؟
استفاده از خط روند به تریدرها کمک میکند تا روندهای موجود در بازار مربوطه را شناسایی کنند و نقاط مناسبی را برای ورود به معاملات پیدا کنند. در این حالت تریدرها میتوانند از استراتژی‌های متنوعی برای پیدا کردن موقعیت‌های مناسب برای انجام معاملات استفاده کنند. هر کدام از این استراتژی‌های معاملاتی این امکان را به تریدرها میدهد تا معاملات سودآوری را تجربه کنند. برای روشن‌تر شدن این موضوع در ادامه دو مورد از استراتژی‌های معاملاتی با استفاده از خط روند را شرح می‌دهیم.
استراتژی پولبک به خط روند چیست؟
یکی از استراتژی‌های معاملاتی که تریدرها میتوانند با خط روند در تحلیل تکنیکال از آن‌ها استفاده کنند، استراتژی پولبک به خط روند است. این استراتژی به این موضوع اشاره میکند که در روندهای صعودی و نزولی در مواقعی قیمت تمایل دارد تا دوباره به سمت خط روند برگردد.
در این حالت با توجه به روندهای نزولی و صعودی میتوانیم از آن‌ها برای پیدا کردن نقاط ورود بهینه در معاملات خود استفاده کنیم. برای مثال در تصویر زیر خط روند صعودی را مشاهده می‌کنید. در این تصویر روند قیمت صعودی است و آن را با خط روندی که همانند خطی حمایتی عمل میکند، میتوانیم بررسی کنیم.
در این حالت قیمت در بالای خط روند صعودی نوسان میکند و در مواقعی به آن پولبک می‌زند. در این حالت تریدرها میتوانند در مواقعی که قیمت به خط روند پولبک می‌زند با در نظر گرفتن شرایط قیمت در نمودار وارد پوزیشن‌های لانگ شوند و از روند صعودی بازار کسب سود کنند. همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید، تریدرها میتوانند با استفاده از دو کمینه ابتدایی که در سمت چپ تصویر مشخص شده است، خط روند صعودی را رسم کنند.
در این حالت تریدرها متنظر می‌مانند تا قیمت در روند صعودی خود به خط روند صعودی پولبک بزند. در این حالت با توجه به الگوهای کندلی که تشکیل میشود، میتوانند موقعیت‌های مناسبی را برای ورود به معامله پیدا کنند. همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید الگوهای کندلی صعودی همانند انگالفینگ و پین‌بارهای صعودی در برخورد با خط روند تشکیل می‌شوند که همگی بیان‌گر تمایل ادامه روند صعودی اصلی در نمودار قیمت هستند.
استراتژی ورود در شکست خط روند چیست؟
از دیگر استراتژی‌های کاربردی در تحلیل تکنیکال مربوط به زمانی میشود که خط روند توسط قیمت شکسته میشود. استراتژی شکست خط روند یکی از استراتژی‌های محبوب در تحلیل تکنیکال است که تریدرها در انجام معاملات خود از آن استفاده می‌کنند. نحوه استفاده از این استراتژی به این ترتیب است که زمانی که خط روند معتبری در نمودار قیمت شناسایی شد، تریدرها منتظر می‌مانند تا قیمت آن را بشکند. در برخی موارد با شکست خط روند، قیمت به آن برگشتی ندارد.
اما معمولا قیمت به خط روند دوباره برمی‌گردد. با برگشت قیمت به خط روند شکسته‌شده، فرصت مناسبی برای ورود به معامله برای تریدرها ایجاد میشود. البته لازم به ذکر است برای اینکه بتوانیم معاملات سودآوری را تجربه کنیم، نیاز داریم برای ورود به معاملات شرایط دیگری در نمودار قیمت را نیز در نظر داشته باشیم.
برای مثال در شکست خط روند می‌بایست به جهت روند قیمت در تایمفریمهای بالاتر نیز دقت کنیم و سعی کنیم پوزیشن‌های معاملاتی خود را همراستا با جهت روند اصلی بازار مربوطه انتخاب کنیم. بنابراین با در نظر گرفته شرایط قیمت در نمودار در صورتی که قیمت پس از شکست خط روند دوباره به آن بازگشت کند، در این حالت موقعیت مناسبی را برای انجام معاملات در اختیار تریدرها قرار میدهد. نمونه‌ای از شکست خط روند و پولبک به آن را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.
جمع‌بندی
در ابتدای این مطلب از کریپتوگرام خط روند را شرح دادیم و کاربرد آن را در تحلیل تکنیکال بیان کردیم. سپس اهمیت ترسیم خط روند در تحلیل تکنیکال را توضیح دادیم. انواع روندها و خطوط روند در تحلیل تکنیکال را شرح دادیم. برای این منظور خط روند صعودی و نزولی را به‌طور جداگانه توضیح دادیم.
در ادامه نقش تایم‌فریم در تعیین روندهای بازار را بیان کردیم. برای این منظور مفهوم انتخاب تایم‌فریم در نمودار قیمت، خط روند در تایمفریمهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را شرح دادیم. سپس نقش حمایتی و مقاومتی خط روند را توضیح دادیم و در ادامه کاربرد خط روند در الگوهای قیمتی را بیان کردیم. بنابراین در ابتدا کاربرد الگوهای قیمتی را شرح دادیم و انواع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال را توضیح دادیم.
سپس نقش خط روند در الگوهای ادامه‌دهنده، برگشتی و خنثی را شرح دادیم. برای این منظور نقش خط روند در الگوی مثلث نزولی، نقش خط روند در الگوی سقف دوقلو و نقش خط روند در الگوی مستطیل را بیان کردیم. سپس کاربرد خط روند در ترید را شرح دادیم. برای این منظور استراتژی پولبک به خط روند را توضیح دادیم و در پایان این مطلب نیز استراتژی ورود در شکست خط روند را بیان کردیم.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش ترید ارزهای دیجیتال — از صفر تا صد» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید: