در هفته گذشته قیمت بیت کوین همچنان در محدوده مشخصی در نوسان بود. نشانه‌هایی از پایان فشار فروش در بازار بیت کوین نمایان شد؛ اما روند بیت کوین هنوز معکوس و تبدیل به روند صعودی نشده است. در گزارش آنچین هفته ۱۳ام گلسنود، علاوه بر داده‌های شبکه بیت کوین، داده‌های شبکه ریپل نیز بررسی شده و هشدار‌هایی درباره وضعیت ناپایدار این ارز دیجیتال ارائه شده است. با مجله “کریپتو.ایکس cryptodotX” همراه باشید تا این گزارش جذاب را باهم بررسی کنیم.
خلاصه مطلب
- هم‌زمان با تثبیت قیمت بیت کوین در محدوده ۷۶ – ۸۷ هزار دلار، شاخص نسبت سود/ضرر تحقق‌نیافته بیت کوین نشانه‌هایی از پایان فشار فروش را نشان می‌دهد؛ اما هنوز علامت‌های آغاز روند صعودی در بازار بیت کوین دیده نمی‌شود.
- بررسی برخی از نمودارهای آنچین در بازه بلندمدت نشان می‌دهد که در آینده نزدیک، سودآوری سرمایهگذاران همچنان کاهش خواهد یافت و روند بازار همچنان ضعیف خواهد بود.
- عرضه در ضرر بیت کوین به ۴.۷ میلیون BTC افزایش یافته است؛ با این حال سطح استرس سرمایه‌گذارانی که در ضرر هستند، در حد متوسط است. این شاخص‌ها در کنار هم نشان می‌دهند که وضعیت بازار نزولی است.
- در مورد ارز دیجیتال ریپل (XRP)، در هفته‌های اخیر فعالیت کاربران این شبکه ۴۹۰٪ رشد کرد و ارزش بازار آن تقریباً دو برابر شد. این رشدها نتیجه افزایش شدید علاقه سرمایهگذاران خرد به این ارز دیجیتال بود. با این حال، سودآوری ریپل به‌سرعت کاهش یافت و این نشان می‌دهد که توجه سرمایهگذاران خرد به این ارز دیجیتال پایدار نیست.
جهش‌های کوتاه‌مدت بیت کوین
در هفته‌های اخیر بازار ارز دیجیتال یک روند نزولی نسبتا ثابت را تجربه کرد. در حال حاضر بیت کوین تقریبا ۳۰٪ پایین‌تر از ATH خود معامله می‌شود. در طی اصلاح قیمت بیت کوین، محدوده ۷۶ – ۸۵ هزار دلار که یک محدوده بسیار مهم و حیاتی برای بیت کوین است، مورد توجه سرمایهگذاران قرار گرفت و از اواخر ماه فوریه تا الان، بیت کوین در همین محدوده معامله می‌شود. در این محدوده قیمتی پس از هر رویداد فروش و ریزش قیمت به کف کانال، بیت کوین دوباره ریکاوری کرده است؛ در واقع هر موقعی که قیمت بیت کوین به زیر ۸۰ هزار دلار رسیده است، یک تقاضای واکنشی در بازار ایجاد شده است.
برای درک بهتر روند بیت کوین شاخص نسبت سود/ضرر تحقق‌یافته (Realized Profit/Loss Ratio) را بررسی می‌کنیم. این شاخص حجم دلاری سود تحقق‌یافته و ضرر تحقق‌یافته بیت کوین را باهم مقایسه می‌کند. اگر مقدار این شاخص به زیر سطح ۱.۰ برسد، نشاندهنده این است که اکثر بیت کوین‌ها در ضرر فروخته می‌شوند. برخوردهای متناوب این شاخص با سطح ۱.۰ و کاهش به زیر این سطح، اغلب نشاندهنده تسلیم سرمایهگذاران و معکوس شدن روند قیمت در کوتاه‌مدت است.
اگر به نمودار شاخص نسبت سود/ضرر تحقق‌یافته بیت کوین دقت کنیم متوجه می‌شویم که با هر بار ریزش قیمت به محدوده ۷۶ – ۸۰ هزار دلار، شاخص نسبت P/L نیز به زیر ۱.۰ رسیده است. این نشان می‌دهد که در این برهه‌ها، ضرر نقدشده در بازار بیشتر از سود تحقق‌یافته بوده است. عدم تعادل سود و ضرر تحقق‌یافته بیت کوین نشانه‌ای برای پایان فشار فروش است و معمولا پس از جذب شدن فشار فروش، روند نزولی به پایان می‌رسد.
این ری‌باندها (بازگشت مقدار شاخص نسبت P/L پس از برخورد به سطح ۱.۰) منجر به روندهای صعودی کوتاه شده‌اند؛ اما همچنان نشانه‌های روند صعودی قوی در بازار دیده نمی‌شود و در واقع بازار همچنان در حال پردازش اثرات مالی و روانی ATH اخیر یعنی ۱۰۹ هزار دلار است.
بازار بیت کوین از دیدگاه کلی
پایان فعالیت فروش از سمت سرمایهگذاران کوتاه‌مدت نوعی تسکین لحظه‌ای برای بازار است؛ اما سوال بسیار مهمی که در این شرایط پیش می‌آید این است که آیا ری‌باند‌های قیمت نشانه‌ای برای آغاز روند صعودی هستند؟ یا صرفا جهش‌های کوچکی هستند که در طول یک روند نزولی بزرگ ثبت می‌شوند؟
شاید بسیاری از سرمایهگذاران اینطور فکر کنند که جهش‌ها و بازگشت متناوب قیمت از محدوده ۷۶ – ۸۰ هزار دلار منجر به ثبت یک رکورد تاریخی جدید برای بیت کوین خواهد شد. با این حال بهتر است که بازار را در بازه بلندمدت نیز بررسی کنیم تا از قدرت و پایداری روند قیمت مطمئن شویم.
شاخص نسبت سود/ضرر تحقق‌یافته به‌دلیل ماهیت نوسانی و محدوده رنج گسترده خود، معمولا در مقیاس لگاریتمی نشان داده می‌شود. برای اینکه تغییرات بازار بیت کوین را از یک دید کلی‌تر بررسی کنیم، یک میانگین متحرک ۹۰روزه را به این شاخص اعمال کرده و آن را در مقیاس خطی بررسی می‌کنیم. این کار باعث می‌شود که نوسانات کوتاه‌مدت این شاخص حذف شود و یک دید کلی از روند بلندمدت این شاخص داشته باشیم. بر اساس نمودار بلندمدت شاخص نسبت سود/ضرر تحقق‌یافته، فعلا هیچ نشانه‌ای از آغاز روند صعودی در بازار دیده نمی‌شود.
صلیب مرگ در شاخص‌های آنچین
با توجه به اینکه سودآوری سرمایهگذاران کاهش یافته است، بهتر است تغییرات قیمت بیت کوین را نیز بررسی کنیم؛ چون تغییرات قیمت عامل اصلی فروش در سود یا فروش در ضرر توسط سرمایهگذاران است.
در تحلیل تکنیکال، الگویی به نام صلیب مرگ (Death Cross) وجود دارد که معمولا نشاندهنده تضعیف روند یا آغاز روند نزولی است. این الگو زمانی شکل می‌گیرد که میانگین متحرک ۵۰روزه، میانگین متحرک ۲۰۰روزه را به سمت پایین قطع کرده و از آن عبور کند.
برای اینکه بتوانیم اثر این الگو را در داده‌های آنچین نیز بررسی کنیم، از نموداری استفاده می‌کنیم که قیمت حجمی-وزنی کوین‌های جابه‌جا‌شده در ۱ ماه اخیر با کوین‌های ۶ ماه اخیر مقایسه می‌کند. این شاخص به ما نشان می‌دهد که چه زمانی، چقدر سرمایه در بازار بیت کوین جابه‌جا می‌شود و در نتیجه، شاخص بسیار دقیقی برای ارزیابی احساسات سرمایهگذاران محسوب می‌شود.
طبق نمودار بعدی، اخیرا قیمت میانگین کوتاه‌مدت (کوین‌های یک‌ماهه) به زیر قیمت میانگین بلندمدت (۶ماهه) رفته و یک الگوی صلیب مرگ ایجاد کرده است. می‌توان گفت که این الگو، صلیب مرگ داده‌های آنچین بیت کوین است و در گذشته، تشکیل این الگو اغلب منجر به روندهای نزولی ۳ماهه تا ۶ماهه شده است. بنابراین اگر چرخه فعلی همانند چرخه قبلی بیت کوین پیش برود، احتمالا قبل از آغاز روند صعودی بعدی، برای مدتی شاهد اصلاح و روند نزولی در بازار بیت کوین خواهیم بود.
عمق روند نزولی بیت کوین
بر اساس نشانه‌های مهمی مثل کاهش سودآوری سرمایهگذاران و ضعف روند قیمت بیت کوین، می‌توان نتیجه گرفت که بازار بیت کوین وارد یک فاز نزولی یا خرسی شده است. کاهش نقدینگی، احساسات منفی، ریزش قیمت‌ها و افزایش فعالیت فروش در ضرر در میان سرمایهگذاران، نشانه‌های دیگری است که بر این موضوع تاکید می‌کنند.
معمولا در این شرایط سرمایهگذاران دچار ترس و ناامیدی می‌شوند. بر اساس تاریخچه بیت کوین، فازهای نزولی شدید با رخ دادن یک رویداد تسلیم به اوج می‌رسند و به دنبال آن زمینه برای تشکیل کف قیمتی و رشد اولیه قیمت‌ها فراهم می‌شود.
در بررسی بازارهای نزولی، باید دو مفهوم بسیار مهم را زیر نظر بگیریم: دامیننس ضرر (Loss Dominance) و شدت ضرر (Loss intensity). دامیننس یا غلبه و گستردگی ضرر در واقع همان جمع کل عرضه نگهداری‌شده در ضرر است و حجم آن دسته از کوین‌های نگهداری‌شده را نشان می‌دهد که قیمت فعلی آن‌ها پایین‌تر از قیمت خرید آن‌ها است. در تاریخ ۳۰ مارس (۱۰ فروردین)، ۴.۷ میلیون BTC زیر قیمت خرید خود بوده‌اند که عدد بزرگی برای این شاخص محسوب می‌شود؛ البته این عدد هنوز در مقایسه با اوج‌هایی که در بازارهای نزولی ۲۰۲۱، ۲۰۲۲ و سپتامبر ۲۰۲۴ برای شاخص عرضه در ضرر ثبت شده بود، پایین‌تر است.
اندازه‌گیری حجم ضررها به ما کمک می‌کند تا درک کنیم که در کجای چرخه بیت کوین هستیم، احساسات سرمایهگذاران چگونه است (ناامیدی، خستگی و…) و روند نزولی تا کجا می‌تواند ادامه داشته باشد.
ارزیابی شدت ضرر
علاوه بر معیار دامیننس ضرر، عامل مهم دیگری که سطح استرس سرمایهگذاران را تعیین می‌کند شدت ضرر است. این معیار مشخص می‌کنند که بیت کوین‌های نگهداری‌شده در ضرر چقدر از قیمت خرید خود فاصله دارند. برای اندازه‌گیری این معیار از شاخص نسبت ارزش بازار به ارزش تحقق‌یافته (Market Value to Realized Value Ratio) یا به‌اختصار MVRV استفاده می‌کنیم. شاخص MVRV قیمت اسپات بیت کوین را با میانگین قیمت خرید کل عرضه نگهداری‌شده بیت کوین مقایسه می‌کند.
برای ارزیابی وضعیت سرمایه‌گذارانی که در ضرر هستند، می‌توانیم صرفا شاخص MVRV عرضه در ضرر بیت کوین را بررسی کنیم. این شاخص از تقسیم ارزش دلاری کل ضرر تحقق‌نیافته بازار بیت کوین بر تعداد کوین‌های نگهداری‌شده در ضرر به دست می‌آید و به آن ضرر تحقق‌نیافته نسبی (The Relative Unrealized Loss) گفته می‌شود.
شاخص ضرر تحقق‌نیافته نسبی نشان می‌دهد که چه درصدی از ارزش بازار بیت کوین در ضرر است. در حال حاضر عدد این شاخص ۲٪ است؛ یعنی ۲٪ از ارزش بازار بیت کوین در ضرر قرار گرفته است. این عدد در مقایسه با درصدهای بزرگی که در بازارهای نزولی گذشته، مثل بازار نزولی ۲۰۲۲ دیده بودیم بسیار کمتر است. در نتیجه، علی‌رغم اینکه تعداد کوین‌های نگهداری‌شده در ضرر زیاد است، حجم ضرر تحقق‌نیافته بازار بیت کوین چندان بزرگ نیست.
بر اساس داده‌های بالا و به کمک فرمول زیر می‌توانیم میانگین قیمت خرید کوین‌های نگهداری‌شده در ضرر را محاسبه کنیم:
طبق فرمول بالا، قیمت تحقق‌یافته عرضه در ضرر بیت کوین در حال حاضر ۹۶.۷ هزار دلار است؛ این یعنی میانگین ضرر تحقق‌نیافته بیت کوین‌هایی که در ضرر هستند، تقریبا ۱۲٪- است.
حالا که قیمت تحقق‌یافته عرضه در ضرر بیت کوین را مقایسه کردیم، به کمک آن می‌توانیم یک شاخص MVRV برای کوین‌های در ضرر بسازیم. در واقع اسیلاتوری ساخته‌ایم که عمق ضرر سرمایهگذاران بیت کوین را نشان می‌دهد و آن را شاخص MVRV عرضه در ضرر بیت کوین می‌نامیم. می‌توانیم این شاخص جدید را در چرخه‌های مختلف بیت کوین بررسی کرده و آن‌ها را باهم مقایسه کنیم. این کار به ما کمک می‌کند تا شدت ترس سرمایهگذاران را درک کنیم و متوجه شویم که قیمت بیت کوین ریکاوری خواهد کرد یا خیر.
زمانی که قیمت بیت کوین به زیر ۹۳ هزار دلار ریزش کرد، شاخص MVRV عرضه در ضرر بیت کوین نیز به‌صورت ناگهانی سقوط کرد. در حال حاضر این شاخص در محدوده ۰.۸۸ است و نشان می‌دهد که سطح ضرر و ترس حاکم در بازار متوسط است. این عدد یکی از پایین‌ترین سطوح این شاخص در چرخه فعلی بیت کوین است؛ اما هنوز به سطوح عمیقی که در بازارهای نزولی قبلی بیت کوین ثبت شده بود، نرسیده است.
به‌طور کلی، نشانه‌های ضعف زیادی در رفتار سرمایهگذاران بیت کوین دیده می‌شود؛ اما شدت این ضعف‌ها هنوز در حد روندهای نزولی بزرگی که بیت کوین در سال‌های قبل تجربه کرده است، نیست.
بررسی رشد اخیر XRP و وضعیت فعلی آن
بر خلاف بازار بیت کوین که سرمایهگذاران آن در ضرر به سر می‌برند، در بازار دیگری که بیشتر در دست سرمایهگذاران خرد است یک روند صعودی قوی شکل گرفته است. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد چرخه فعلی بیت کوین راه‌اندازی صندوق‌های بورسی (ETFها) و ایجاد تقاضا از سمت سرمایهگذاران نهادی از طریق این صندوق‌ها است. این اتفاق باعث شد که بسیاری از سرمایهگذاران خرد و تریدرها به سمت بازار آلت کوین‌ها کشیده شوند.
یکی از ارزهایی که به‌طور ویژه در سایکل فعلی (برای ترید) مورد توجه سرمایهگذاران خرد قرار گرفت، ارز دیجیتال ریپل (XRP) بود. مطالعه تغییرات ریپل به ما کمک می‌کند که تقاضا برای سفته‌بازی یا معاملات پرریسک در میان سرمایهگذاران را ارزیابی کنیم.
از کف چرخه ۲۰۲۲ تا به الان، میانگین سه‌ماهه آدرس‌های فعال روزانه ریپل ۴۹۰٪+ رشد کرده است. در حالی که در همین بازه، آدرس‌های بیت کوین فقط ۱۰٪ افزایش یافته است. این تفاوت فاحش نشاندهنده این است توجه سرمایهگذاران خرد به ارز دیجیتال ریپل جذب شده است و این منعکس کننده علاقه سرمایهگذاران به ترید و معاملات پرریسک در حوزه ارز دیجیتال است.
اگر مسیر بیت کوین و ریپل را از کف چرخه ۲۰۲۲ تا به الان زیر نظر بگیریم، این موضوع واضح‌تر می‌شود. علی‌رغم اینکه عملکرد قیمت بیت کوین و ریپل تقریبا مشابه بود و هر دو نسبت به کف قیمتی خود ۵ تا ۶ برابر رشد کردند، مسیر پیشروی این دو ارز دیجیتال از لحاظ فاندامنتالی کاملا متفاوت بود.
روند صعودی بیت کوین در این سال‌ها تقریبا یک روند طبیعی و پیش‌رونده بود که از رشدهای ثابت تشکیل شده بود و کاتالیزورهایی مثل راه‌اندازی ETFها و انتخابات ایالات متحده رشد قیمت آن را تشدید کردند.
بر خلاف بیت کوین، ریپل تا ماه دسامبر ۲۰۲۴ نوسانات شدیدی را تجربه کرد و در نهایت قیمت آن به‌صورت ناگهانی و جهشی رشد کرد. الگوی رشد قیمت ریپل بر اساس ورود تقاضای جدید و تداوم تقاضا نبود؛ بلکه در نتیجه توجه سرمایهگذاران خرد و علاقه آن‌ها به ترید این ارز دیجیتال بود.
در طی رشد اخیر XRP، ارزش بازار آن تقریبا دو برابر شد و از ۳۰.۱ میلیارد دلار به ۶۴.۲ میلیارد دلار رسید. این نشان می‌دهد که سرمایه بزرگی وارد بازار ریپل شده است. تقریبا ۳۰ میلیارد دلار از ارزش بازار ریپل سرمایه‌ای است که در ۶ ماه اخیر توسط سرمایهگذاران خرد وارد این بازار شده است. بنابراین، رشد ریپل یک روند کوتاه‌مدت و ریتیل-محور (از طریق سرمایهگذاران خرد) است.
با این حال از اواخر فوریه ۲۰۲۵ (اوایل اسفند) سرمایه ورودی به بازار ریپل به‌طور قابل توجهی کاهش یافت که نشاندهنده کاهش فعالیت ترید و کاهش علاقه سرمایهگذاران به معامله این ارز دیجیتال است.
در کنار رشد کوتاهی که در سرمایه ورودی به بازار ریپل رخ داد، سهم سرمایهگذاران جدید از ارزش بازار تحقق‌یافته ریپل (که عمر آن کمتر از ۶ ماه است) به‌سرعت افزایش یافت و در مدت کوتاهی از ۲۳٪ به ۶۲.۸٪ رسید.
با توجه به فعالیت پررنگ سرمایهگذاران خرد، رشد ناگهانی هولدرهای جدید ریپل می‌تواند خطرناک باشد؛ چون بسیاری از سرمایهگذاران جدید در قیمت‌های بالا خرید کرده‌اند و در برابر ریزش قیمت آسیب‌پذیر هستند.
بنابراین، قیمت خرید سرمایهگذاران جدید ریپل بالا است. به این نوع ساختار اصطلاحا بازار سرسنگین (Top-Heavy) گفته می‌شود؛ یعنی در قیمت‌های بالا خرید زیادی صورت گرفته است. در کنار این داده‌ها، اگر شاخص نسبت سود/ضرر ریپل را نیز بررسی کنیم متوجه می‌شویم که وضعیت ریپل نگران کننده است. از ژانویه ۲۰۲۵، این شاخص به‌طور پیوسته در حال سقوط است. این نشان می‌دهد که سرمایهگذاران ریپل سود بسیار کمی برمی‌دارند و اکثرا با ضررهای بزرگ می‌فروشند.
این وضعیت معمولا نشانه کاهش اعتماد سرمایهگذاران و افزایش ریسک و شکنندگی ساختار بازار است. با توجه به اینکه سرمایه ورودی به بازار ریپل عمدتا از طرف سرمایهگذاران خرد بوده و بخش زیادی از ثروت بازار نیز در دست هولدرهای جدید است، ممکن است که سرمایهگذاران خرد نسبت به XRP بی‌اعتماد شوند و این بر کل بازار اثر خواهد گذاشت.
جمع‌بندی
بازار بیت کوین همچنان در حال هضم اصلاح بزرگی است که پس از ثبت رکورد تاریخی ۱۰۹ هزار دلار رخ داد. ضرر نقدشده و ضرر نگهداری‌شده توسط سرمایهگذاران بیت کوین همچنان رو به افزایش است. با اینکه قیمت بیت کوین در بالای محدوده تقاضای ۷۶ – ۸۰ هزار دلار حفظ شده است، شاخص‌های مختلف آنچین نشان می‌دهند که جهش‌های قیمتی کوچک در این محدوده صرفا رشدهای کوتاهی است که در طول یک روند نزولی بزرگ رخ می‌دهند و فعلا از تغییر روند یا آغاز روند صعودی خبری نیست.
بررسی رشد اخیر ارز دیجیتال ریپل (XRP) روش خوبی برای ارزیابی میزان ریسک‌‌پذیری سرمایهگذاران خرد است. آدرس‌های فعال، سرمایه ورودی و ارزش بازار ریپل در ۶ ماه اخیر به‌طور چشمگیری رشد کرده است. با این حال، به نظر می‌رسد که بازار ریپل تقریبا به نقطه اشباع رسیده است؛ چون سیو سود در بازار ریپل به‌شدت کاهش یافته است و ضرر سرمایهگذاران در حال افزایش است. بسیاری از سرمایهگذاران ریپل در قیمت‌های بالا خرید کرده‌اند و ساختار این بازار یک ساختار سرسنگین (Top-Heavy) است.
به‌طور کلی، بیت کوین همچنان در فاز اصلاح به سر می‌برد؛ اما بزرگی این اصلاح هنوز به شدت بازارهای نزولی قبلی نیست. از طرف دیگر، در بازارهای پرریسک مثل XRP تقاضا به اوج خود رسیده است و تا زمانی که نشانه‌های محکمی از ریکاوری و بازگشت قیمت دیده شود، سرمایهگذاران ریپل باید این هشدار را جدی بگیرند.
