این روزها ارز دیجیتال TIA یکی از ترندهای بازار محسوب میشود به همین دلیل در این مطلب سعی کردیم به بررسی شبکه سلستیا (Celestia) و ارز دیجیتال تیا بپردازیم. اگر مایلید در مورد نحوه کار سلستیا، هدف بلاک چین سلستیا، آینده ارز دیجیتال TIA و… بیشتر بدانید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
سلستیا چیست؟
سلستیا یک بلاک چین ماژولار (modular) است که ایده ساخت آن در سال ۲۰۱۹ توسط مصطفی البسام (Mustafa Al-Bassam) و اسماعیل خوفی (Ismail Khoffi) با نام LazyLedger شکل گرفت. این پروژه پس از مدتی به Celestia تغییر نام داد. شبکه اصلی یا میننت (Mainnet) سلستیا نیز در تاریخ ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳ راهاندازی شد.
بر اساس گفته تیم سلستیا (با توجه به تعداد زیاد پروژههای کریپتویی نمیتوان بهصورت صددرصد این موضوع را تایید کرد) این پروژه اولین بلاک چین مدولار (modular) است. شبکه سلستیا با جداسازی لایه اجرا از لایه اجماع، در دسترس بودن دادهها و یک نمونهگیری اولیه سعی در افزایش مقیاسپذیری بلاک چین دارد.
برای جداسازی لایه اجرا و اجماع، سلستیا باید تضمین کننده تراکنشها و دردسترس بودن آنها باشد. در مورد نمونهگیری نیز، سلستیا با کمک نودهای لایت (Light Nodes) سعی در نمونهبرداری تصادفی بلاکها دارد. با توجه به این موضوع هر چه light nodeها بیشتر شوند، تعداد نمونهبرداریها و امنیت شبکه افزایش مییابد.
سلستیا با جداسازی لایههای اجماع و اجرا، امکان ایجاد بلاکچینهای تخصصی و خودگردان به نام Sovereign Rollups را فراهم میکند، به بیانی دیگر پروژه سلستیا به افراد اجازه میدهد یک بلاک چین تخصصی را بهراحتی راهاندازی کرده و یک محیط غیرمتمرکز سریعتر و کارآمدتر را فراهم کنند. سلستیا محلی برای ثبت و قرار گیری اطلاعات بلاک چینها است و بخش اجرا را به Sovereign Rollups ،که مانند بلاک چینهای لایه ۲ اتریوم هستند، واگذار میکند.
نکته مهم دیگر که باید بدانید این است که بلاک چین سلستیا از فریم ورک Cosmos SDK استفاده کرده است.
قبل از این که مورد نحوه کارکرد شبکه سلستیا توضیحاتی ارائه دهیم باید با تفاوتهای بلاک چین ماژولار و بلاک چینهای یکپارچه آشنا شویم.
تفاوت بلاکچینهای یکپارچه در مقابل ماژولار
در بلاکچینهای یکپارچه، همانطور که در تصویر بالا نیز مشخص است، گرهها یک سری فرایند مشخص شده را بهصورت زنجیره وار انجام میدهند تا یک تراکنش از حالت ابتدایی خود به حالت نهایی برسد. در این شرایط هر چهار عمل اجرا (Execution)، توافق (Settlement)، اجماع (Consensus) و دردسترس بودن دادهها (Data Availability) باید در یک لایه انجام شود. این موضوع باعث میشود افزایش مقیاسپذیری بهشدت دشوار باشد. با توجه به این موضوع در بلاک چینهای ماژولار هر عمل توسط یک لایه بر عهده گرفته میشود و آن بخش بهصورت تخصصی بر روی همان قسمت کار خواهد کرد.
نحوه کارکرد پروژه سلستیا
سلستیا اولین شبکه ماژولار با امکان در دسترس بودن دادهها است؛ اما در دسترس بودن داده (Data Availability) چیست؟
مفهوم Data Availability چیست؟
برای فهم نحوه کارکرد شبکه Celestia باید با مفهوم در دسترس بودن داده آشنا باشید. در دسترس بودن داده به معنی آن است که هر کسی (تمام گرهها) بتواند بهراحتی دادههای تراکنش را برای تایید یک بلاک دانلود کند. مشکل اصلی این است که گرهها باید تمام اطلاعات را دانلود کنند تا بتوانند بهصورت مستقل بلاکها را تایید کنند. این موضوع باعث کاهش مقیاسپذیری میشود؛ زیرا دانلود تمام اطلاعات یک بلاک چین آن هم در حالی که هر لحظه در حال رشد است برای نودهای معمولی کار دشواری است (فول نودها تمام اطلاعات را در اختیار دارند).
در سلستیا این مشکل با نوعی فناوری نمونهگیری به نام Data Availability Sampling (DAS) حل شده است. در سلستیا لایت نودها که نمیتوانند تمام اطلاعات را دانلود کنند با کمک فناوری DAS تنها بخش کوچکی از دادهها را نمونهبرداری میکنند. و این کار باعث افزایش سرعت و مقیاسپذیری میشود.
حال که با مفهوم Data Availability و نحوه حلکردن این مشکل در سلستیا آشنا شدید، بهتر است دوباره به سراغ سوال اصلی برویم.
شبکه سلستیا چگونه کار میکند؟
همانطور که بیان شد، سلستیا یک شبکه بلاک چین ماژولار است که تمرکز اصلی خود را بر روی در دسترس بودن دادهها قرار داده است ولی نکتهای که باید به آن توجه کرد بخش اجرا است. در شبکه سلستیا هدف اصلی در دسترس بودن دادهها است و اجرای آن را به بلاک چینهای تخصصی دیگر واگذار میکند.
برای درک بهتر نحوه کارکرد شبکه سلستیا با یک مثال ادامه خواهیم داد. در شبکه اتریوم، همواره با مشکل مقیاسپذیری مواجه هستیم، به همین دلیل بلاک چینهای لایه ۲ مانند زی کی سینک، آربیتروم، استارک نت، لینیا، اسکرول و… به وجود آمدهاند. این بلاک چینهای لایه ۲ تراکنشها را جمع، پردازش و بر روی شبکه اتریوم ثبت میکنند. نکته مهمی که در این بین هنوز حل نشده است، در دسترس بودن دادهها است، سلستیا این مشکل را برطرف کرده است، یعنی بلاک چینهای لایه ۲ تراکنشها را دریافت، تایید و به جای اتریوم بر روی سلستیا ثبت میکنند. سلستیا مانند اتریوم خود بهتنهایی بخش اجرا ندارد ولی بر عکس اتریوم میتواند به بلاک چینهایی مانند بلاک چینهای لایه ۲ خدمت ارائه کند. علاوه بر این موضوع در دسترس بودن دادهها باعث افزایش مقیاسپذیری میشود. از آن جایی که Celestia برای ذخیره حجم زیادی از دادهها به طور کارآمد طراحی شده است، میتواند اطمینان حاصل کند که دادههای این تراکنشها در دسترس است و میتواند توسط هر کسی تایید شود.
احساس میکنم کمی توضیحات مشکل و سخت بوده است و احتمالا کمی گیج شدهاید، به همین دلیل دوباره و به صورت خلاصه نحوه کارکرد سلستیا را توضیح خواهم داد.
سلستیا بخش اجرایی خود را به بلاک چینهایی مانند بلاکچینهای لایه ۲ به نام Sovereign rollups داده است. این بلاک چینها به راحتی قابل ساختهشدن بر روی سلستیا هستند. سلستیا در تلاش است که بلاکهای ساخته شده توسط Sovereign rollups را ذخیره و دردسترس بودن دادهها را تضمین کند.
هدف پروژه سلستیا
با توجه به نکاتی که در بخشهای قبل بیان شد، هدف اصلی سلستیا حل مشکل مقیاس پذیری و در دسترس بودن داده ها در اکوسیستم بلاک چین است. بلاک چین های سنتی اغلب با این مسائل دست و پنجه نرم می کنند که می تواند عملکرد و قابلیت استفاده آنها را محدود کند. سلستیا در پی حل این مشکلات است.
زبان برنامهنویسی سلستیا چیست؟
معماری Celestia امکان پشتیبانی از طیف گستردهای از زبانهای برنامهنویسی و ماشینهای مجازی (VM) را فراهم میکند. در حال حاضر، سلستیا با Solidity که روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجرا میشود، و همچنین Rust و Golang که هر دو با Cosmos SDK سازگار هستند، قابل اجرا است.
ارز دیجیتال TIA چیست؟
ارز دیجیتال TIA توکن شبکه سلستیا است که دارای عرضه ۱ میلیارد و نرخ تورم اولیه ۸ درصد است که به مرور زمان به ۱.۵ درصد رسیده و در این نقطه ثابت میشود. کاربرد ارز دیجیتال تیا برای ذخیرهسازی، استیکینگ، حاکمیت ، پرداخت کارمزدها، امنیت و… است. با توجه به این موضوع که سلستیا از سیستم POS برای رسیدن به اجماع استفاده میکند، افرادی که بخواهند در شبکه فعالیت داشته باشند، باید مقداری توکن TIA استیک کنند که از مهمترین کاربردهای ارز دیجیتال TIA است.
ارز دیجیتال TIA تا ۶ رقم اعشار قابل کوچک شدن است که به این واحد uTIA گفته میشود. یعنی هر واحد از ارز دیجیتال TIA برابر ۱,۰۰۰,۰۰۰ واحد از uTIA است.
نکتهی مهم در مورد ارز دیجیتال تیا، ایردراپ آن بود، ارز دیجیتال TIA بین کاربران اولیه شبکه سلستیا، آدرسهای فعال در شبکههایی مانند Ethereum rollup، Cosmos Hub و Osmosis توزیع شد. در مورد ایردراپ سلستیا میتوانید در مطلب ایردراپ سلستیا؛ نحوه دریافت ایردراپ Celestia اطلاعات بیشتری کسب کنید.
در زمان نوشتن این مقاله (آذر ۱۴۰۲) با توجه به قیمت ارز دیجیتال TIA و تعداد توکن در گردش (۱۴۵.۷ میلیون توکن) مارکت کپ ارز دیجیتال TIA حدودا ۱.۳۳ میلیارد دلار است که باعث شده این توکن در سایت کوین مارکت کپ در رتبه ۴۹ قرار بگیرد.
نحوه توزیع توکن TIA
همانطور که در بخشهای قبلی بیان شد تعداد کن توکنهای تیا ۱ میلیارد است که به موارد زیر تخصیص داده شده است.
- تخصیص عمومی (Public Allocation): ۲۰ درصد
- تحقیق و توسعه و اکوسیستم (R&D & Ecosystem): ۲۶.۸ درصد
- پشتیبانان اولیه سری A و B (Early Backers: Series A&B): ۱۹.۷ درصد
- پشتیبانان اولیه Seed: ۱۵.۹ درصد
- مشارکتکنندگان اولیه (Initial Core Contributors): ۱۷.۶ درصد
نحوه آزادسازی ارز دیجیتال تیا
آزادسازی ارز دیجیتال tia در طول زمان تاثیر زیادی در قیمت این ارز دیجیتال دارد. همانطور که در تصویر بالا نیز مشخص است، ارز دیجیتال تیا بهمرور آزاد خواهد شد. این فرایند آنلاک ارز دیجیتال tia باعث تورم سالیانه در این توکن میشود.
تورم ارز دیجیتال سلستیا از ۸ درصد سالیانه شروع شده و بهمرور زمان کم خواهد شد و به ۱.۵ درصد خواهد رسید.
سرمایهگذاران سلستیا
پروژه سلستیا دو دوره جذب سرمایه داشته است که جزئیات آن به شرح زیر است:
جذب سرمایه اول (۱۹ اکتبر ۲۰۲۳)
در این تاریخ ۱۷ شرکت و صندوق سرمایهگذاری اقدام به سرمایهگذاری ۵۵ میلیون دلاری در این پروژه کردند. از مهمترین این شرکتهای سرمایهگذاری در این دوره میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- Polychain Capital
- Bain Capital Crypto
- Galaxy
- Blockchain Capital
- OKX Ventures
- FTX Ventures
جذب سرمایه دوم (۳ مارس ۲۰۲۱)
در این تاریخ اولین دوره جذب سرمایه سلستیا انجام شد که مبلغ ۱.۵ میلیون دلار سرمایه برای این پروژه جذب شد. از مهمترین شرکتهای سرمایهگذاری در این دوره میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- Binance Labs
- Interchain Foundation
- Divergence Ventures
- Maven 11 Capital
- KR1
تیم توسعهدهنده سلستیا
همانطور که در ابتدا بیان شد پروژه سلستیا در سال ۲۰۱۹ توسط مصطفی البسام (Mustafa Al-Bassam) و اسماعیل خوفی (Ismail Khoffi) با نام LazyLedger ایجاد شد. تیم سلستیا را میتوان یکی از تیمهای باتجربه در حوزه کریپتو دانست، زیرا این تیم دارای افراد تاثیرگذار زیر است.
- مصطفی البسام (Mustafa Al-Bassam): مصطفی البسام یکی از سازندگان سلستیا محسوب میشود. وی مدرک دکترا خود را در رشته علوم کامپیوتری از دانشگاه London’s global university دریافت کرده است. مصطفی در پروژههایی مانند SwiftKey و NymNym همکاری داشته است.
- اسماعیل خوفی (Ismail Khoffi): اسماعیل خوفی یکی از بنیانگذاران و CTO سلستیا محسوب میشود. اسماعیل در پروژهها و شرکتهایی مانند Tendermint و Google فعالیت داشته است.
- جان آدلر (John Adler): جان آدلر یکی دیگر از بنیانگذاران پروژه سلستیا و CRO این پروژه است. جان علاوه بر سلستیا یکی از بنیانگذاران Fuel Labs (یک بنیاد که در حال ساخت یک بلاکچین لایه ۲ برای اتریوم است) است. جان با Consensys (شرکت سازنده متامسک و لینیا) همکاری داشته است.
- نیک وایت (Nick White): نیک وایت COO پروژه سلستیا و بنیانگذار پروژه هارمونی (Harmony Protocol) است.
- توماش زدیبال (Tomasz Zdybał): توماش یکی از برنامهنویسان پروژه سلستیا محسوب میشود که تجربه کار در پروژهها و شرکتهایی مانند MediaMath، Ethereum Classic و TRON را دارد.
تیم سلستیا را میتوان یک تیم قوی دانست. افراد این تیم از مدیران گرفته تا نیروهای دیگر اکثرا تجربه کار در شرکتهای بزرگ و یا دیگر پروژههای بلاک چینی را داشتهاند و این موضوع میتواند، سلستیا را در ادامه مسیر بسیار کمک کند.
بررسی رقبای سلستیا
سلستیا بهواسطه نوع فعالیت، کمی با بلاکچینهای معمول تفاوت دارد به همین دلیل نمیتوان بهصورت دقیق برای این پروژه رقیبی مشخص کرد؛ اما در مجموع این پروژه آمده است تا فضای غیرمتمرکز را بهبود بخشد. با توجه به این توضیحات میتوان ۲ پروژه اتریوم و سلستیا را با هم مقایسه کرد.
اتریوم یک بلاک چین لایه ۱ با مقیاسپذیری پایین که میزبان بسیاری از پروژههای غیرمتمرکز است و روزانه میلیونها دلار تراکنش در این شبکه انجام میشود.
سلستیا یک پروژه جدید که بهعنوان فضایی برای ثبت اطلاعات توسط دیگر بلاک چینها استفاده میشود.
مقایسه سلستیا و اتریوم
- هر دو پروژه از فناوری POS برای اجماع استفاده میکنند.
- مقیاسپذیری سلستیا بیشتر از اتریوم است.
- تعداد تراکنشها و حجم تراکنشها در اتریوم بسیار بیشتر از سلستیا است.
- محبوبیت اتریوم بین فعالان بازار بسیار بیشتر از دیگر رقبا مخصوصا سلستیا است.
این موارد تنها بخشهای قابل مقایسه در پروژه سلستیا است؛ اما از هر زاویهای به اتریوم و رقبای آن نگاه کنیم، اتریوم شاید از نظر فناوری کمی عقبتری و یا کندتر باشد؛ اما محبوبیت بیشتری دارد.
مزایای سلستیا
از مهمترین مزایای پروژه سلستیا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تیم قوی
- هدف و چشمانداز عالی
- توزیع مناسب توکن با کمک ایردراپ سلستیا
- فناوری جدید
معایب سلستیا
از مهمترین معایب پروژه سلستیا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هنوز بخش زیادی از توکنهای پروژه آزاد نشدهاند.
- میزبان پروژههای زیادی نیست.
آیا ارز دیجیتال TIA برای سرمایهگذاری مناسب است؟
ارز دیجیتال تیا میتواند بخشی از سبد سرمایهگذاری برخی از افراد ریسکپذیر باشد. اگر اهل ریسک زیاد نیستید بهتر است فقط اقدام به خرید بیت کوین و اتریوم کنید؛ اما اگر اهل ریسک هستید میتوانید بخشی از سبد سرمایهگذاری خود را به ارز دیجیتال TIA اختصاص دهید.
موردی که باید به آن توجه داشته باشید این است که ارز دیجیتال تیا در یک ماه گذشته (آبان و آذر ۱۴۰۲) رشد شدیدی را تجربه کرده است به همین دلیل اگر قصد خرید ارز دیجیتال TIA را دارید بهتر است کمی صبر کنید تا این ارز دیجیتال به نواحی حمایتی مشخص شده در تصویر زیر برسد.
باید توجه داشت که بهواسطه جدید بودن توکن تیا و کمبودن دادههای قیمتی نمیتوان با کمک تحلیل تکنیکال نگاهی به آینده TIA داشت؛ اما شما پس از مطالعه این مقاله حتما نگاهی به نمودار ارز دیجیتال TIA داشته باشید؛ زیاد در آن زمان دادههای قیمتی بیشتری در دسترس است. این کار باعث میشود ریسک خرید شما کاهش پیدا کند.
خرید ارز دیجیتال TIA
اگر قصد خرید ارز دیجیتال تیا را دارید میتوانید این ارز دیجیتال را از اکثر صرافیهای خارجی مانند بایننس، کوکوین، بای بیت، کوین اکس و… خریداری کنید. البته این صرافیها برای کاربران ایرانی قوانین سختی دارند که امکان استفاده کاربران ایرانی را تقریبا غیر ممکن میکند. با توجه به این شرایط بهترین گزینه برای خرید ارز دیجیتال سلستیا صرافیهای ایرانی هستند. ما در صرافی کریپتوگرام نیز ارز دیجیتال TIA را برای شما عزیزان لیست کردهایم. شما بهراحتی میتوانید با ثبت نام در صرافی کریپتوگرام اقدام به خرید ارز دیجیتال TIA کنید.
کیف پول مناسب برای نگهداری ارز دیجیتال TIA
با توجه به این موضوع که ارز دیجیتال TIA در بستر Cosmos قرار دارد میتوانید از کیف پولهایی که از این شبکه پشتیبانی میکنند استفاده کنید. بهترین کیف پولها برای نگهداری ارز دیجیتال tia عبارتند از:
- Keplr
- Binance Wallet
- Coin98
جمعبندی
ارز دیجیتال سلستیا یکی از پروژههای ترند در این روزها محسوب میشود به همین بهانه در این مقاله سعی کردیم به بررسی ارز دیجیتال TIA و شبکه سلستیا بپردازیم. در این مقاله در مورد نحوه کارکرد بلاکچین سلستیا، کاربرد ارز دیجیتال TIA، مزایا و معایب ارز دیجیتال تیا، آینده توکن TIA و… صحبت کردیم، امیدوارم که از این مقاله استفاده لازم را برده باشید.
پرسش و پاسخ
سلستیا یک شبکه بلاک چین است که هدف خود را ارائه بستری برای ثبت و در دسترس بودن دادهها قرار داده است. شبکه سلستیا دارای یک توکن به نام TIA است که از آن برای امنیت، پرداخت پاداشها، کارمزدها و.. استفاده میشود.
اگر اهل ریسککردن هستید میتوانید بخش کوچکی از سبد سرمایهگذاری خود را به ارز دیجیتال TIA اختصاص دهید.
نوشته سلستیا چیست؟ هر آنچه باید در مورد شبکه سلستیا و ارز دیجیتال TIA بدانید اولین بار در بلاگ کریپتوگرام. پدیدار شد.